Sunday, May 4, 2008

Mashruuca Seeraha, Kobcinta Xoolaha Dhoofka iyo Beeraha G. Oodweyne














Oodwayne.blogspot.com

01/05/08

Mashruucani waa laf dhabartii dhaqaalaha degaanka Gobolka Oodweyne isla markaasna ah kii lagu yiqiinay degaankan intii aan la kala baylihin ee aan waqti hore kabihiisa loo kala tuurin afarta baynul jaho. Lixdanii iyo Todobaatanadii ka hor waqtigii ay soo if baxday kala kaxee oo iska hor gee beelaha waqooyiga ee Siyaasaddii Dawladdii Cabdirisaq X Xuseen ilaa Siyaad Barre Waxaa laga shaqaynayey sidii loo Burburin lahaa Mashruuc kastoo keeni kara ilo dhaqaale iyo isku filaansho si maskax iyo maalba loo jihaysto koonfur oo degaankan iyo kuwo la midaba loo mija xaabiyo.

Seerihii degaanka ee caanka ku ahaa DAAQa sida Ceel Xume, Kaba dheere Duleedkiisa ilaa Buuraha Gacan Libaax oo ah dhul hodan ku ah daaqa Cawka iyo Biyaha... Xaaxi ilaa bananka Tuuyo dushiisa Lo'da iyo adhigaba lagu sii dayn jiray.

Waa in maanta maamulka degaanku ee Gobolku soo celiyo isagoo la kaashanaya ganacsatada iyo Hay'adaha una furaya indhahooda si ay wax ula qabtaan wada tashi leh iyo huritaanka maalgalinta. Halkan Maxjarka ay rabto dawladdu in Lagu baadho xoolaha uu ku habboonaa degankan marka Maraakiibtii qaadi lahayd soo xidhaana loo daabuli lahaa Xoolaha si loo dhoofiyo. Waxaanu u sheegayna madaxda degaanka Gobolka Oodweyne inay u doodaan oo u sheegaan dawladda in Maxjarka Caafimaadka iyo Kobcinta Xoolaha xaruntiisa Dhabta ahi tahay Oodwayne oo ay hoos yimaadaan 50 tuulo in ka badan.

Seerihii iyo ceelal baaxad leh na laga sameeyo oo dhakhaatiirta iyo shaqaalahaba loo dhiso guryihii ay degi lahaayeen (Compound), haddii taasi u cuntami waydo waa inay ganacsatadu maal gashato Maxjarka oo 100,000 oo neef iyo ka badanba marsiin kara bil walba Caafimaad iyo daryeel joogta leh haddii loo baahdo dhaqniin iyo kobcin tamarta si neefku ku suuq galo isagoo helay muddo yar oo bil ah inuu daaq iyo biyo wacan helo taasoo gaadhsiisa, inuu maro shaybaarkii baadhista caafimaadka si loo siiyo shahaadooyinkii ama Certification of Health Registrar.

Waxaa loo ballamiyey nin Carbeed Xoolaha inuu inaga taakuleeyo dhoofkooda markaa ma xaj ilaa xaj ayeynu carabka sugnaa mise waa inay Jabuuti ku tidhaahdo Carabta annaga ayaa Soomaliland xoolaheeda gacanta kuugu hayna iyo dhoofinta maamulkeedaba.


Bal waxaan rabnaa inay dhab ka tahay iyo in Waddaniga Ganacsadaha ah ee u dhashay Soomaaliland ilaahay mooyee inaanu waligii qof kale isu daba taagin xoolaha la dhoofiyo...Waana ilaahay nimco qani ah oo uu na siiyey. Ma suurto gashaa inuu nin Carabi patroolkiisa uu isu kay daba taago. Waayo maya Jawaabtu!!!


"Ilaahay qofna maduleeyo ee qofku isagaa is duleeya".


Anigana in Maamulkaygu i duleeyo ilaahay baan ka magan galay.


Xoolahana Qiimaha iibgaynta iyo dhoofintu waa inuu la jaan qaadaa sicir bararka haddii quutal daruurigii cirka isku shareeray waa in Qiimaha neefkuna kor u koco 35% oo ah inuu ku iib galo $ 45 neefka adhiga ahi inta aan la dhoofin oo uu kor u kacaa kii guduhuna 15% oo ah in ninkii reer miyiga ahaa u goysa raashin uu quuto.

Ganasadaha runta ahina waa kii aan isu daba taagin nin kale sidii uu lacag u samayn lahaa,( Creative Thinker) waana kii Fursadaha samaysan lahaa reer Oodwaynow waxaa la idiinka fadhiyaa maamul iyo nin deeq ilaahay siiyeyba sidii aad Maxjarkiinii u Furi lahaydeen una dibaaqan lahaydeen xoolaha aad degaankiina ku soo barbaariseen ee neef neefka aad u kala taqaaneen oo Cashuur dakhli ah oo degaanku leeyahay iyo mid Dawladeedba aad ula soo bixi lahaydeen una samaysan lahaydeen isku filaansho dhaqaale, waa la idiin sheegayoo waxa af cad la idinku yidhi Gobol baad sheegateena markaan xafladdan Furitaanka Gobolka ku kala dareerno hanaga daba imanina ee isku filaada. Waa yahay ee isku filaansho waa ilo dhaqaale abuuro oo cashuur meeshii aad kala soo bixi lahayd iyo horumarka degaanka u tabaabushayso waa fikrad guud oo ku socota Maamulka Cusub.

Ilaahay baa deeq iyo raxmad leh abaartii laga bax oo gu’giina waa kan curtay ee soo KAABO ilo dhaqaale iyo shaqo abuuris keenta horumar kaamil ah.

Intaa waxa ii dheer mashruuca ceelasha biyaha ee gaagaaban ee loo yaqaan Ceelal Dixeedka oo ku xeeran Beerato iyo dal dawan(Valley of Water Wells). Kuwaas oo qof joogiisa la qodi karo oo aan u baahnayn mashiino waaweyn iyo qalab culus.(dhererkiisu waa ilaa lanba Mitir) oo soo maaxda kuna shaqeeya Solar Water Pump, Diesil Pump iyo wadaamo hadba inta aad isticmaali kartona ka dhaansatid, waa kuwa beeraha iyo wax soo saarka aad ku waraabin karto.

Beeraha la waraabiyo ee biyaha joogtada ah leh waxaad ka soo saari kartaa khudaarta la isticmaalo ee nolol maalmeedka sida Tamaandhada, Basasha, Dabacasaha, Saladhka, Kamsarada, iyo wax walba oo aad heli karto Siidhkiisa.

Si loo beerto khudaartan kala duduwan ee maalin walba loo baahdo oo kaga soo kabanayso shaqo la’aanta jirta waa inaad xidhiidh adag la samaysaan hay’adaha iyo Wasaaradda Beeraha xarunna looga furaa Oodwayne.....halkan aan ku soo laabto mar kale hadhuudhka, Aarabakhida iyo digirta oo ah( seaonal crops).

Iyaguna waa meelahii dabiiciga ahaa ee ay ka baxayeen Oodwayne - Beerato. Iyo meelo kale oo badan oo ilaahay ku manaystay ciid iyo biyo ku wacan beerista, taasoo iyana ina tusaysa inuu degaankani yahay qani laakiin dabran yahay.

Dedaalka wax soorka caafimaadka qaba ee ka fog qabiilka iyo dib u dhacuna waxuu abuuri karaa iskaashi iyo wax soosaar. Waxa aafeeyey qaaradda madow manta waa hayb sooc qabiil kala sheegasho iyo xaasidnimo. Halkan waxaan ula beegsaday inaan hor dhigo maamulka degaankani inay dedaalaan oo ay ku deydaan kuwa la midka ah cimilo iyo degaanba. sidaas bay Soomaliland horumar ku gaadhi kartaa kuna kasban kartaa dakhli isku filaansho cashhuur iyo wax qabad lagu gaadho GOBOLKII LA HIGSANAYEY INAANU FASHILMAN!.



wa Billahi Towfiiq.

Cabdinasir M Cabdilleh "Sigis"

Oodwayne.blogspot.com

Toronto, Kanada

Gudoomiye Kuxigeenkii Komiishanka Doorashooyinka Oo Xilkii Gudoomiye Ku-xigeenimo Laga Qaaday,

Oodwayne.blogspot.com
Written by Qarannews
May 04, 2008

Hargeysa(Qaran):- Komiishanka Doorashooyinka Somaliland ayaa maanta xilkii Gudoomiye Ku-xigeenka gudidaasi ka qaaday, iyaga oo ku sabaabeeyey xilka qaadistiisa inuu ku kacay falal gef ku ah wadashaqeynta komiishanka doorashooyinka, iyo sidoo kale isaga oo sameeyey tallo goosi u gaar ah, oo aanay gudida intooda kale ku waaqafsanayn.

Sida waxa lagu sheegay War-saxafadeed uu ku saxeexaanyahay Gudoomiyaha Komiishanka doorashooyinka Md. Maxamed Ismaaciil Maxamed [Kaba-weyne] oo nuqul ka mid ah ay heshay Shabakada Wararka ee Hadhwanaagnews.com.

Warsaxafadeedka laguma sheegin cida loo magacaabay Gudoomiye Kuxigeenka gudida doorashooyinka Qaranka, Sidoo kale waxa Warsaxafadeedka digniin kama danbeys ah loogu jeediyey Gudoomiye Kuxigeenkii Hore ee Gudidadaasi.

“Shir ay isugu yimaadeen xubnaha gudida komiishanka qaranku maalintii sabtidii ay ee ay taariikhdu ahayd 3/5/2008Shirkaasi oo ku qabsoomay xarunta komiishanka Qaranka ee Hargeysa waxa gudoominayey Gudoomiyaha Komiishanka,”sida waxa lagu sheegay Warsaxafadeedka.

Waxaana lagu gorfeeyey aadna looga dooday arrimo ku saabsan Gudoomiye Kuxigeenka gudida doorashooyinka qaranka Md. Xirsi waxa lagu eedeeyey inuu ku kacay falal gef ku ah wadashaqeynta ka dhaxeysa komiishanka doorashooyinka qaranka, isaga oo sameeyey tallo goosi u gaar ah oo aanay gudida intooda kale ku waaqafsanayn, marar horena looga digay, sida awgeed waxay gudidu go’aamiyeen sidan hoos ku qoran:-

1. In laga qaado xilkii gudoomiye kuxigeenka komiishanka doorashooyinka qaranka laga bilaabo maanta oo ay taariikhdu tahay 4/5/2008
2. In digniin kamadanbeys ah loo jeediyo Md. Xirsi, kaas oo ah inaanu mar kale ku kicin gefaf noocaas oo kale oo ka dhan ah xeer-hoosaadka gudida doorashooyinka.

Waxaanu halkan ugu sheegaynaa ummada Somaliland in markasta inay naga go’an tahay gudi ahaan inaanu u gudano xilka nalagu aaminay, oo aanu dhameystirno si waafaqsan xeerka iyto shuruucda loo dhigay diwaan-gelinta cod-bixiyayaasha doorashooyinka iyo xeer-hoosaadkaba.

Waxa kale oo aanu u sheegaynaa ummada in meel hawli ka socoto aan khaladaad laga waayeen, waxaase muhiim ah in si wadajir ah markasta loo saxo oo la toosiyo wixii khaldamay si loo gaadho himilooyinka uu qaranku hiigsanayo.

Waxa markasta waajib ah in xubinkasta oo ka mid ah gudida doorashooyinka qaranku inuu ku dhaqmo xeer-hoosaadkooda si looga badbaado in lagu dhex-milmo hawlaha Siyaasadeed ee dalka, lana ilaaliyo dhexdhexaadnimada iyo dhowr sanaanta gudidada doorashooyinka”

Monday, February 25, 2008

Komishinka Doorashooyinka oo Burco Fadeexad la Kowsaday

Burco(Togdheernews..25feb.)- Xubnaha Komishanka Doorashooyinka Qaranka ee dhawrkii maalmihii u dambeeyay ku sugnaa Magaalada Burco, ayaa fadeexad weyni kala soo deristay xil ka qaadista Guddoomiyihii


hore ee Gudiga doorashooyinka qaraka ee gobolka Togdheer Md, Maxamed Faarax Aadan iyo Buuxintii jagadaa.

Xilka qaadista guddoomiyaha hore, ayaa ka dhalatay ka dib markii xisbiga talada haya ee UDUB ku eedeeyay inanay ku qanacsanayn dhexdhexaadnimadiisa. haseyeeshee ay labada xisbi ee Mucaaridku KULMIYE iyo UCID cadeeyeen inaanay wax eed ah u ahayn dhamaanba xubnihii hore ee komishanka u qaabilsanaa gobolku.

Dooda xisbul xaakimka ee eedaynta xubintaas, ayaa la sheegay inaanay lahayn wax raad ah oo ay u soo daliishadeen eedaymahooda oo ay keeneen ama ka sheegeen xisbiyada kale hortooda.
Xubnaha gudiga komishanka, ayaa waxa si weyn ugu dhaliilay xisbiyada mucaaradka, oo iyagu go’aanka ay xil ka qaadeen guddoomiyaha hore ku tilmaamay mid caddaalad drro ah, isla markaana aaany ku qancayn.
Doodii iyo Eedaymihii xisbiga dawlada, oo isagu aan dheg-u-dhigin difaacii labada xisbi ee kale, ayaa waxa ay abuurtay buuq iyo xiisado xoogan oo hadhaysay.

Gudoomiye-ku-xigeenka komishanka Qaranka, oo isagu xubnaha wefdiga hogaaminayay Md, Xirsi Cali X. Xasan oo Wariyaha Jamhuuriya Gobolada Bariga Somaliland Kayse Axmed Digaale, wax ka weydiiyay sababta keentay eriga Guddoomiyihii hore ee komishanka Gobolka Togdheer inay salka hayso eedaymihii uu soo jeediyay xisbiga UDUB waxa uu yidhi; “Anaga go’aankaa gaadhanay wax eedd ah ama dambiya oo uu leeyahay-na ma jirto”.

Balse mar la weydiiyey asbaabaha waqtigan kelifay in xubintaa oo qudha laga saaro sagaal xubnood ee kale maadaama aanay jirin wax dembiya, isla markaana ay ku qancsan yihiin labadii xisbi ee mucaaradku,waxa uu ku jawaabay; “Sidaan kuu sheegay wax dambi ah ma galin eedna ma laha, balse anagaa xiligan sidaas garanay.”

Sidoo kale Buuxintan jagadaas, ayaa iyana ka dhashay fadeexadii ugu weynayd, ka dib markii xubnitii loo keenay buuxinta booskaas lagu deedafeeyay inay isku ardaa ka soo jeedaan mid ka mid ah xubnihii koomishanka ee wefdiga ahaa [Maxamed Kabo-weyne]. Arrintaas oo noqotay mid si weyn uga cadhaysiisay waxgardakii dadweynihii, iyagu arimaha la socday, kiuwaas oo ku doodayey in ay kal garan waayeen nooca ay yihiin shuruudaha laga doonayo qofka jagada, haday tahay aqoon, kartida, Qabiilbaa iyo in kale.
Xiisadan oo aad u aloosnayd ilaa shalay waxay keentay in ay baajiso safarkii xubnaha Komishanku ugu bixi lahaa dhinaca gobolada bariga.

Dhinaca kale, Deyr Mxamed Cilmi, oo ka mid ahaa Odayaashii dadaalka ugu jiray dhamaystirka hawshaa, oo Jamhuuriya wax ka waydiisay arimahaa wax uu yidhi; “Waxaanu ilaa shalay (Doraad) ku hawlayn arimahan markii aanu maqalnay in gudigii xilkii ka qaadeen Guddoomiyihii hore ee komishanka gobolka ayaanu u tagnay komishanka waxaanuna ka waraysanay wixii dambi iyo eedayn ah ee sababay erigan, aniga oo Odayaal iyo waxgarad badan ah, waxay noo sheegeen inaan wax allaale wax dambi ah iyo eedd ah aanu lahayn ninkaasi, masuuliyadiisana ka galin, balse waxaanu u garanay inay go’aan ay siteen Xubintaas kaliya ka reebaan sagaalkii xubnood ee kale.”

Md, Deyr arrintan ka hadlay waxa uu ku tilmaamay “mid fadeexada iyo ceeb ah oo ka sii daran go’aanka hore ee ay xilka kaga qaadeen guddoomiyaha hore, markii buuxintii jagadan loo xulay nin aqoonyahaan ah oo laysku wada raacay laguna qancsan yahay-na, hadana mar kale xubnaha Komishankii ku eedeeyay ninkan waxay isku reer yihiin Ina Kabaweyne oo lama rabo, waxay-na taasi noqotay arrin fajac iyo Amakaag, waxayna noo cadaysay tuhinkii nagu jiray ee ahaa wax loo soo dhiibay ayay jeebada ku sitaan oo niman go’aan caddaalada ku salaysan gaadhi karaba maaha. Waxaana isweydiintu tahay Waa ayo? cida komishanku qancinayo ee aan joogin.

Intaa ka dibna waxa lagu kala dhaqaaqay markii waagii beryay, ayaa la keenay xubin sadexaad oo la soo xulay markii horena aan la hadal hayn. Haseyeeshee aanu ku qancay markii la tilmaamay inuu qaban karo booskaa, waraaqihiisiina la dhameeyay komishankii ogolaaday, iyada oo aanan garanayn cida talada siinaysa. Komishankii habeenimadii ayay sii dhamaystireen subaxiina waxay maamulka gobolka iyo cidii ay khusaynaysaba u direen qoraalkii magaacibista xubintaa iyo in la dhaariyo ka dibna waxay u ambabexeen dhinaca gobolada Bariga, hadana koox UDUB ah oo ordaysa, ayaa timi gobolkii oo diidan ninkii sadexaad ee la doorta.”

Waxa Deyr hadalkiisii ku soo koobay “Markaanu arimahaas oo dhan aragnay, waxa noo muuqatay in nimankan meesha maraya cid kale oo qarsooni ay hagayso oo cid la raaligalinayo aan Burco joogin, waxa’se yaab leh hadii arin tan ka weyn iyo muran doorasho yimaado sida ay u kala saari ummada oo go’aan u yeelan doonaan, waxaan xusuustay waar ruugcadaagii hore ee aan la dareemi jirin siday wax u wadaan ma ragan ayaa bedelay. Walee hawli waa kow.”

Kayse Axmed Digale
Kdigale@yahoo.com
Burco.

Monday, February 18, 2008

Swiss-Group / Caritas Oo Waxbarasho U Xidhay Boqol Haweenka Burco






Written by Yuusuf I. Warsame
Monday, 18 February 2008

ImageBurco(Hormoodnews)-Gudoomiyaha Gobalka Togdheer Cabdi Xuseen Dheere ayaa maanta ugu baaqay Hayadaha Samafalka ee gacan siiyaan waxbarashada iyo taabo gelinta ku sameeyaan Waxbarashada Haweenka oo aanay qabyo ka dhigin heerarka waxbarasho ee ay haweenka ku gudbi karaan waxqabadka aqoon la,aanta.

Gudoomiyaha Gobalka waxaa uu hadalkan maan kaga dhawaaqay munaasibad qalin jabin oo loogu qabtay Dugsiga Sare ee Sheekh Bashiir in ka badan boqol haweena oo dhamaystay waxbarasho socotay mudo sanada oo ay hayada swiss group /Caritas ku baraysay haweenkan aqoon la xidhiidha xirfadaha kala duwan iyo weliba dhinaca wax qorista.

Gudoomiyaha Gobalka waxa uu cadeeyey in waxbarashada haweenka ay tahay mid dhaxal ku leh bulshada dhexdeeda, sidaa aawadeed looga baahan yahay in aani lagu dhego, talaabooyinka ku aadan waxbarashadooda waxaa kale oo ugu baaqay Wasaarada Waxbarashada inay indhaha ku hayaan Manaahijta iyo tayada waxbarasho gaadhayso haweenka gobalka.

“Qoyska gabadh wax baraa waxaa uu baray bulshadii oo dhan gabadhuna waxy ku dhistaa qoyska ayuu yidhi”

Waxbarashadan oo loo xidhay haweenkani waxay koobaysaa xirfadaha Dawaarka, Cunto Karinta, iyo Waxbarashada Qoraaka iyo Akhriskaba, waxaana gacanta ku haysay Hayadaha Wadaniga TAWFIIQ, IYO HODAN oo shahaadooyin gudoonsiiyey haweenka Gudoomiyaha Waxbarashada Gobalka Togdheer Cabdi Axmed Siciid oo sheegay in wasaarada waxbarashada qayb ka ahayd hir gelinta waxbarashadan, waxaana cadeeyey inay diyaariyeen manhajka ay qaadanayeen mudadii waxbarashadu socotay.

Sidoo kalena madaxa Hayada Swiss-Group /Caritas ee Somaliland Nuura C/laahi Magan ayaa iyaduna halkaasi ka xustay inay dufcadani haweenka oo ah tii koowaad ee ku saabsan dhiiri gelinta waxbarashada gabdhaha iyada oo gudiga wasaarada waxbarashada iyo gudida imtixaanaadka ay ka qayb qaateen diyaarinta imtixaanaadka.

“ waxaana fursad siinay boqol haweena aan waxba qorin waxna akhrin Karin
shahaadadooduna waa mid la aqoonsan yahay”


Reported By: Yusuf I Warsame
Ilka Case, Burco
Email: xagaa67@hotmail.com

Hayada Kabaal Burco Oo Deeq Qalaba Siisay Beeralayda Beer Hayada Kabaal Burco Oo Deeq Qalaba Siisay Beeralayda Beer







Written by Yuusuf I. Warsame
Monday, 18 February 2008

ImageBurco(Hormoodnews)-Hayada Wadaniga ah ee Kabaal oo ka mida hayadaha wadaniga ah ee ka hawl gala gobalka Togdheer ayaa maanta deeq qalaba gudoonsiisay Dalada Beeralayda Tuulada Beer oo ka mida Deegaanka Degmada Burco.
Deeqdan qalabka oo ka koobnayd qalabka agabka xafiisyada waxaa loogu talo galay in
lagu taageero xarumaha maamul ee dalada iskaashatooyinka beeralayda Beer oo ay hoos tagaan in ka badan 7 Todoba Urur, Iskaashato inay ku midoobaan dadweynaha
Beeralayda.

Gudoomiyaha Kabaal Gobalka Togdheer Maxamed Jaamac Ismaaciil oo isaguna si toosa ugu wareejiyey deeqdan bulshada Beer ayaa cadeeyey in talaabadan kaliya ee ay beeralaydu ku najixi karaan ay tahay in mideeyeen muruqooda iyo maskaxdooda si ay ug xoroobaan inay ku tiirsadaan gacmo kale.

“Waxaanu idiin wadnaa, waxaan idiin balan qaadnay laakiin ma dabooli karaan
baahidiina oo dhan ee waxaad kaga gudbaysaan baahida hada taagan ayuu yidhi”

Reported By: Yusuf I Warsame
Ilka Case, Burco
Email: xagaa67@hotmail.com

Thursday, February 14, 2008

Suldaan Cusub oo Lagu Boqray magaalada Burco














Written by Qarannews
Feb 13, 2008 at 07:23 PM

Burco(Qaran)-Munasibad balaadhan oo loogu talo galay Caleema Saarka Suldaan Maxamuud Yusuf Xaaji Faarax Fidhin oo ka mid noqon doona Salaadiinta Gobalka Togdheer ayaa maanta lagu qabtay Magaalada Burco ee Gobalka Togdheer.

SuldaanFidhin

Caleema Saarka Suldaanka Cusub oo ay ka soo qayb galeen Madax Dhaqameedyo, Xildhibaana ka tirsan Golaha Guurtida, Golaha Deegaanka Burco, Qaar ka mida Madaxda Dawlada, iyo Weliba Boqolaal qof oo ka mid marti sharaf lagu casuumay Munaasibadaas Caleema Saarka oo ka dhacday Hotel Cigaal oo ku yaala Waqooyiga Magaalada Burco, waxay salka ku haysaa Boqrida Suldaanka oo ay yeelan doonto Beel ka mida Beelaha Galbeedka Burco (Reer Cawl).

Xildhibaan Cumar Nuur Waaye oo ka mida Xildhibaanada Golaha Guurtida Jamhuuriyada Somaliland oo munaasibadaas ka hadlay ayaa waxaa ugu baaqay inay Salaadiinta Somaliland in ay ka baxaan dhega nugaylka Siyaasa Somaliland oo ay u soo jeestaan faa,iidada ay ka rabaan Beelaha Doortay.

Suldaan walba waxaa loo magacaabay faa,iidada Dhaqan ee loo Doortay, waxaanu Suldaanka in uu noqdo mid maslaxad u noqda Somaliland

Xildhibaan Cumar Nuur Waaye waxaa kale oo Suldaanka Cusub ka dalbaday in uu noqda mid fure u noqda nabada Gobalka Togdheer iyo ta Somalilandba, waxaana uga digay in aan Siyaasada u noqon wasiilo uu ku waayo kalsoonida Shacabkiisa.

Sidoo kalena Suldaankan Cusub Maxamed Yusuf Xaaji Faarax oo hadal kooban ka jeediyey munaasibadaas ayaa sheegay in uu noqon doona Suldaan u dhabar adaygaya duruufaha haysta shacbigiisa waxaana balan qaaday in uu daacad u noqon doono Qadiyada Madax Banaanida Somaliland.

Waxaan ka dalbanayaa dadweynaha ii soo sharfay in ay ii duceeyo in Eebe ii fududeeyo Xilka lay I saaray, idinkuna aad iga caawin doontaan

Geesta kalena Suldaanka Cusub oo noqon doona Suldaankii ugu Da,ada ee ku soo biira Saldanada Gobalka Togdheer waxay iyaguna ka hadlay Caleema Saarkiisa Cuqaal iyo Qaar ka mida Madaxda Dawlada Suldaankan oo galbis lagu soo mariyey Magaalada Burco dhexdeeda iyagoo ay galbinayaan kolanyo gaadiid ah


Reported By: Yusuf I Warsame

Ilka Case, Burco

Sunday, February 10, 2008

(Muuqaalka Caruurta Danyarta ee Xaafada Gacan-libaax ee Magaalada Hargeysa )







































Boqolaal ka mid ah Caruur dan-yar Ah Ee Xaafada Gacan-libaax Ee Magaalada Hargeysa oo Ay Soo Foodsaartay Xaalad aad Looga Dayrinayo Oo Qalafsan.

(Muuqaalka Caruurta Danyarta ee laga Dayrinayo Xaaladooda )

hadhwanaag 2008-02-10 (Hadhwanaagnews) Hargeysa (HWN) Tan iyo intii Somaliland xornimadeeda dib-ula soo noqotay 17 sanno ka hor, waxa dib-u-dhis iyo horumarin lagu sameynayey adeegyada aasaasiga ah ee aannu nooluhu ka maarmin, sida in la helo caafimaad, biyo nadiif ah iyo waxbarasho tayo leh-ba.

Sidoo kale waxa jira in lacag adag oo fara badan ay Hay’addaha iyo dawladduba ku bixiyaan siminaaro iyo xaflado aan waxba soo kordhin, hadal hayntooduna dhammaato marka goobta arrintaa lagu qabtay laga tago.

Haseyeeshee waxa lacagtaa iyo dadaalkaa faraha badan ee sida dhibta yar u baxa garab-socda kumanaan carruur ah oo aan haysan waxbarasho iyo caafimaad toona, taasi oo ay sabab u tahay dhaqaale la’aan ay hooyo u tahay shaqo la’aanta baahsani iyo iyada oo aanay cidina war ka hayn ubadkaasi.

Waxase jira shakhsiyaad faro ku tiris ah oo ku dadaala sidii carruurtaasi u heli lahaayeen waxbarashadii ay xaqa u lahaayeen.

Hooyo Hibo Aadan (Sama-wada) waa Hooyo u tafa-xaydatay inay jaahilnimo ka badbaadiso oo ay waxbarto boqolaal carruur ah oo dad danyar ahi dhaleen, iyada oo si mutadawacnimo ah u samaysay dhawr goobood oo ilaa afar meelood gaadhaya wax lagu barto oo ku yaala xaafado ay degan yihiin dad aan waxba haysan ee magaalada Hargeysa.

Goobahaas waxay hooyo Sama-wadi ka samaysay qolol jiingado ah oo carruurta wax loogu dhigo, iyada oo markii hore ka soo bilawday waabab, waxaanay meelahaasi ugu diyaarisay macalimiin iyaga laftoodu si mutadawacnimo ah ardayda wax u baraya.

Koox wariyayaal ah oo tagay qaar ka mid ah goobahaasi oo ku yaala hareeraha magaalada sida xaafadda Sheekh Nuur iyo xaafadda Hillaac oo ku yaala degmada Gacan-libaax ee magaalada Hargeysa, ayaa waxay halkaa kula kulmeen arday yar yar oo aad u buux-dhaafay, isla markaana aanay ku filnayn fasalada ay wax ku dhiganayeen, waxa iyaduna halkaa ku sugnayd hooyo Hibo Aadan (Sama-wada), waxaanay weriyayaashu wax ka waydiiyeen in shaqadan ay hayso cidi ka caawiso iyo in ardayda lacag laga qaado,

Waxaanay ku jawaabtay, “Waxa qolkan [xaafadda Sheekh Nuur] looxa iyo jiigadda i siisay hay’adda World Vision la yidhaa, dhulkana aniga ayaa iibiyey, waana hay’addii u horreysay ee wax aan qabtay aragta aniga oo meel ood ah markii hore ardayda wax ku bari jiray.”

“Dadkani waa bilaa dawo oo bilaa tacliin oo bilaa biyo iyo bilaa kaalmo, waxa la bixiyaa kaalmo lacageed oo dhaqaale kab la yidhaa kun hay’addood ayaa carruurta wax ku bixisa, dawladda ayaa wax bixisa, hay’adduhu waddo ayuun bay xaggaa galbeed u socdaan, Hargeysa oo aannu joogno shan kun oo arday oo bakhtiyaya ayaa jooga.” Ayey Ayay tidhi Hooyo Sama-wada

Iyada oo hadalkeeda sii watana waxay tidhi.“Madaxweynaha waxaan ka codsanayaa inay hay’adduhu madaxa-bannaanaadaan oo dalka uu masuulka ka yahay in baahidiisa la sugo.”.

“11 Macalin ayaa jooga kuligood waa samafal aniguna samafal baan wax ugu dhigaa. Wax lacag ah oo laga qaado ma jirto, iyagaba waydiiya buuga iyo qalinkaba aniga ayaaba soo iibiya, iyagaba waydii maxay haystaan iyagii baan waxba cunine.” Ayey tidhi Sama-wada.

Mar la waydiiyey inay jirto cid ay kala xidhiidhay wax ka qabashada arrintan iyo tirada Ardayda ay gacanta ku hayso, waxay tidhi “Saddex ilaa Afar jeer ayaan Wasiirka Tacliinta u tagay, waxaan idhi waxaan gacanta ku hayo ha la soo arko, waxna ha la taro, laakiin weli cid ii timi maan arag.”

“Waxa halkan iminka jooga ilaa laba fasal oo ka kooban laba boqol oo ardey, guud ahaan gelinka dambe iyo ka hore, waa afar goobood oo middiiba ilaa saddex boqol oo arday ay dhigtaan macalimiintu ma rawaxaan labada gelinba ee way dhigaan. Ilaa dhalashadaydii waxaan jeclaa dadku inuu waxna qoro waxna akhriyo” Hibo Aadan (Sama-wada).

Iyada oo hadalkeeda sii wadana waxay intaa raacisay“Nin baa warqad igu dul samaysanaya oo dugsi baan dhigaa odhanaya, kadibna dugsi baa loo dhisayaa, buugagbaa baa la siinayaa, mushahar baa la siinayaa. Xitaa macalimiintaydu siminaar ma helaan, iska daa mushahara’e.”

Waxaana hadalkeedii ku soo afmeertay codsi ay u soo jeedisay Dawlada iyo Hay’adaha, waxaana ay tidhi “Waxaan dawladda iyo hay’addaha carruurta ku shuqul leh ka codsanayaa waa in caalamku ummaddan taageero u fidiyaa oo culayska fara badan la iga taageeraa.”

Hadhwanaagnews.com/Office
Hargeysa/Somaliland

(Muuqaalka Goobta wax lagu baro )

Wednesday, February 6, 2008

Waftigii Baarlamaanka Somaliland oo maanta lagu soo dhaweeyay Aqalka Baarlamaanka ingiriiska.












Published Feb 07, 2008
London(TogdheerNews..


Aqalka baarlmaanka dalka Britain ayaa waxa maanta booqasho ku tahay xildhibaano ka kooban xisbiyada qaranka ee Somaliland oo ayaamahanba ku sugnaa dalka

Ingriiska xildhibaanadani oo tiradoodu ay kor u dhaafayso 15 xildhibaan ayaa waxa booqashadooda ku weheliyay wakiilka Somaliland u fadhiya dalka Ingriiska , xubno ka socda xisbiyada Somaliland ee UK, iyo xubno kale oo ay ka mid yihiin jaaliyada Somaliland ee UK, iyo ururokaleba.

Waftigan ka socda golaha wakiilada ee Somaliland oo uu horkacaayay xildhibaan Xuseen Maxamed Cige, ayaa goobtaasi qudbad aad u dheer ka soo jeediyay isaga oo ku soo bandhigay xaaladahii kal duwanaa ee ay soo martay Somaliland iyo waxii u qabsoomay, iyo hada halka ay wax marayaan, isaga oo ku booriyay dawlada Britain in ay ka qayb qaadato sidii Somaliland ay u aqoonsan lahaayeen madaama ay buuxisay dhamaan shuruudihii dawladnimo,

xildhibaanku waxa uu aad u tageeray xidhiidhka fiican ee u dhaxeeya dalka Ingriiska iyo socdaalkii uu madaxweyne Rayaale ku tagay dalka Maraykanka taasi oo uu aad u soo dhaweeyay tagisii ay tagtay xooghayaha arimaha Afrika u qaabilsan dalka Marykanka oo dhawaan booqatay Somaliland, taasi oo uu ku tilmaamay guul aad u weyn iyada oo daba socotay socdaalkii uu madaxweyne Rayaale ku tagay dalka Maraykanka, xildhibaanka qudbadiisa oo dheerayd waxa uu kaga hadlay dhamaan xaalad guud ee uu dalku maraaya taasi oo uu ku tilmaamay mid u qalanta in la siiyo aqoonsi buuxa, waxa sidoo kale goobtaasi ka hadlay shaqsiyaad kale oo ka soo jeeda Somalililand oo goobtaasi joogay

Dhanka kalena waxa halkaasi waftiga ku qaabilay wasiirka arimaha Afrika iyo barwaaqa sooranka u qaabilsan dawlada Ingriiska, waxa uu aad u amaanay waxyaabaha faraha badan ee u qabsoomay Somaliland taasi oo uu shaaca ka qaaday in ay dawlada Ingriiska ka go'antahay in ay kaalin wax ku ool ah ka qaatan dhankastaba, waxa sidoo kale ka hadlay xildhibaano ka tirsan dawlada Britain, kuwaasi oo iyagu u ololeeya sidii loo aqoonsan lahaa Somaliland iyaga oo sheegay in ay dawlada u gudbinayaan hada warbixintii ay ka soo diyaariyeen dhawan markii ay booqdeen Somaliland taasi oo ay sheegeen in ay Somaliland u qalanto in la aqoonsado.

Gabo gabadii labada dhan waxa ay isla qaateen in la sii xoojiyo xidhiidhka u dhaxeeya labada dal siiba labada gole ee ka Somaliland iyo ka Brtain, sidoo kale waxa la isla qaatay in la joogteeyo xidhiidhka u dhaxeeya labada gole, waxa kulankaasi maanta uu ku dhamaaday is afgarad iyo jawi aad u wanaagsan iyada oo labada dhan ay is dhaafsadeen warbixino wax ku ool ah oo dhamaantood la isla qaatay.

Markii SNM la aasaasay 3 Sannadood ayuu Siilaanyo wasiir u ahaa Siyaad Barre.




















Xoghayaha Arrimaha dibadda ee xisbiga Mucaaradka ah ee KULMIYE Dr. Axmed Xuseen Ciise, oo ah murashax doonaya in shirweynaha xisbiga KULMIYE loogu doorto inuu noqdo Murashaxa Madaxweyne ee xisbigaasi u ordi doona doorashada Madaxtooyada Somaliland oo qorshaysan inay qabsoonto dabayaaqadda sannadkan, ayaa ka hadlay hadal guddoomiyaha KULMIYE Md. Axmed Maxamed Siilaanyo toddobaadkan ka soo yeedhay kaas oo nuxurkiisu ahaa inaanu Dr. Axmed Xuseen Ciise ka mid ahayn aasasayaashii xisbiga KULMIYE....

Dr. Axmed Xuseen Ciise, waxa uu arrintaas iyo arrimo kale oo xiiso badan kaga hadlay waraysi khaas ah oo uu shalay la yeeshay Wargeyska Geeska Afrika, kaas oo u dhacay sidan:

Suaal:> Axmed, safarkii ay Jendayi Frazer oo ah kaaliyaha Xoghayaha Arrimaha dibadda Maraykanka u qaabilsan Afrika ku timid Somaliland, sidee ayaad u aragtaa?

Jawaab:> Aad iyo aad ayaan ugu faraxsanahay safarkaas Jendayi Frazer ku timid Somaliland, waana safarkii ugu horeeyay ee heer wasiir oo Maraykan ahi ku yimaado Somaliland. Hore waxa u yimid laba xubnood oo ku jira Golaha Wakiilada Maraykanka oo aanu aniga wada soconay, laakiin tani waa miisaankii ugu cuslaa, waxaanay u muuqataa in Maraykanku danaynayo sidii aynu beryahanba sheegaynay, markaas waa heer cusub oo Somaliland gaadhay.

Su'aa:l>Waxaad tahay Xoghayaha Arrimaha dibadda ee xisbiga KULMIYE, laakiin weftigii Jendayi Frazer la kulmay ee xisbiga KULMIYE metelayay kumaad jirin. Taasi waxa ay abuurtay dareen, bal markaas maxaa jira?

Jawaab:> Arrintaas ma rabo inaan ku noq noqdo, way dhacday oo sidaas ayay u dhacday, laakiin guddoomiyaha xisbiga ayaa lala soo xidhiidhay oo isagaa la kulmayay oo doortay inuu isagu la kulmo, waxa kale oo uu doortay ciddii raaci lahayd, mana aha wax dhibaato ah oo weyn, oo guddoomiyaha kolba ciddii u raacaysa kulamadiisa isagaa xor u ah, kolba isaga sida uu is yidhaahdo way ku fiicantahayna isagaa maamula, markaas arrintaas waxba uma arko, waayo anigu qolada Maraykanka waan arkaa oo bishii December waan arkay, imikadan qudheeda waanu is aragnay oo gabadhii qaabilsanayd Somaliland, Somaliya iyo Djibouti waanu is aragnay, waanan is arkaynaa oo balan ayaa noo taala markaan Washington dhawaan dib ugu noqdo inaanu is aragno.

Su'aal:> Adigu waxaad leedahay mushkilad uma arkayo, laakiin rayul caamku wuxuu leeyahay loolan ka dhexeeya adiga iyo guddoomiyaha xisbiga ayaa sababay in lagaa reebo weftigii Jendayi Frazer la kulmayay. Taas maxaad ka odhan?

Jawaab:> Anigu fasiri maayo, runtiina ma rabo inaan fasiro, guddoomiyahana markii aanu arrintaas ka wada hadalnay wuxuu ii sheegay wax daw ah, oo waxa uu yidhi ma doonayo inaan arrinta ictiraafka ka hadlo ee waxaan doonayaa inaan ka hadlo arrinta doorashooyinka, markaas ragga aan kaxaystay waa raggii arrinta doorashooyinka khibradda u lahaa sida Xuseen Axmed Caydiid iyo Cadami oo iyagu khibrad u leh doorashooyinka, Xuseen Axmed Caydiid oo kalena xisbiga ayuu u qaabilsanyahay la shaqaynta koomishanka doroashooyinka. Markaas wuxuu yidhi labadii nin ee aan is lahaa arrintaas ayay kaa caawinayaan ayaan kaxaystay, waana arrin uu xaq u leeyahay.

Su'aal:> Intaas wixii ka dambeeyay guddoomiyaha xisbiga ma wada xidhiidheen?

Jawaab:> Maya ee shalay [Doraad] ayuun bay ahayd markaas ilaa shalayto maanu wada xidhiidhin, laakiin kolay waanu wada xidhiidhi doonaa.

Su'aal:> Guddoomiyaha KULMIYE, mar dhawaan lagu waraystay Idaacadda VOA-da qaybteeda Afka Somaliga, waxa mar la weydiiyay doodaada ah inaad muddo dheer Axmed Siilaanyo talada u soo daba taagnayd uu yidhi, ‘Axmed kamuu mid ahayn aasaasayaashii xisbiga’, adna waxaad tidhi Siilaanyo qudhiisu kamuu mid ahayn aasaasayaashii SNM. Bal arrintaas yara fasir?

Jawaab:>Siday tahay weeye oo fasiraad badan oo ay u baahantahay ma jirto. Asxaabta, ururada iyo halganada oo dhan waxa abuura inyar oo kooban oo saddex ilaa shan qof ah, xisbiga KULMIYE-na sidaas oo kale ayuu ahaa, oo waxa abuuray shantii qof ee u horaysay, markaas dadna way abuuraan dadna way ku soo biiraan, laakiin ahmiyad weyn ma laha in intii hore ee abuurtay oo keliya tidhaahdo xisbiga annaga ayaa leh oo abuuranay. Annagu xisbiga umaanu gelin inaanu had iyo goor ciddii abuurtay daba socono ee waxaanu u galnay inuu xisbi siyaasi ah noqdo oo qaran ah waana sida uu yahay. Markii aanu soo galnayna waxaanu u soo galnay taageero aanu siinaynay Axmed Siilaanyo xilligii doorashooyinkii Madaxtooyada, markaas macno badan oo ay leedahay abuuristu ma jiro, xisbigu waa xisbi ballaadhan oo lagu wada jiro, loo soo shaqeeyay wakhti fara badan ayaana lagu lumiyay lacag badan ayaa la geliyay oo dhammaantayo aanu gelinay, markaas waa xisbi aanu wada leenayhay oo maaha xisbi cid gaar ahi leedahay, haddii cid gaar ahi yeelato xisbigana waa dhibaato oo maaha in ciddiba sheegato.

Markaas waa dhab oo maan ahayn aasasayaashii iyo shantii qof ee ugu horeeyay ee saxeexa iyo tobankii ku xigay toona, laakiin mar hore ayaan xisbiga galay, xisbiga oo muddo yar jira ayaanan ku biiray, waxaanan qabaa intii aan xisbiga ku jiray inaan wax badan xisbiga u qabtay. Anigu waxaan ahaa aqoonyahanadii u horeeyay ee u badheedha inay taageeraan Axmed Siilaanyo, iyadoo aqoonyahano badan oo jiraa ay ka maageen arrimaha siyaasadda, anigu waaan u badheedhay oo maalintaan soo galayba jaraa’idka ayaan ku qoray inaan KULMIYE galay, markaas waxaan qabaa inaan xisbigi geliyay wakhti badan, markaas aan ku biirayna umaan baahnayn saaxada siyaasadda inaan galaba Somaliland-na umaan iman inaan kursi ku fadhiisto, dawladii Cigaal ayaan wasiir ka noqon lahaa haddaan doonayo, waxaanan halkan u imid inaan dadkayga iyo dalkayga u shaqeeyo. Markaas iyadoo caynkaasi jirto oo aanu xisbigii ku soo wada dagaalanay oo aanu u soo shaqaynay, kala sheegashadu waxaan qabaa inaanay xaq ahayn.

Su'aal:> Tan aad leedahay Axmed kama uu mid ahayn aasaasayaashii SNM. Maxaad uga jeedaa?

Jawaab;> Dhab weeyaan arrintaasi oo waynu ognahay sidii SNM u aasaasantahay, markii ay SNM aaasasantay Axmed Siilaanyo wuxuu ahaa wasiir dawladii Siyaad Barre ah, SNM oo saddex sanno iyo badh jirtay ayuu ku soo biiray, haddana islamarkiiba guddoomiye loo doortay. Markaas wuxuu ahaa dadkii siyaasad ahaan ugu waaweynaa dadkeena reer Somaliland, markaas muu ahayn isagu dadkii ugu horeeyay ee aasaasay SNM haddana wuxuu noqday guddoomiyihii ugu cimriga dheeraa hoggaankii SNM.

Su'aal:> Shirweynihii xisbigiina KULMIYE, waa hadma?

Jawaab:> Arrintaas guddiga qaban qaabada ayaa ku shaqo leh, dhawr goorna waanu ka hadalnay, mana fiicna inaanu had iyo goor waxaanay guddiga qaban qaabadu soo saarin ka hadalno, markaas guddiga qaban qaabadu weli may sheegin, waxaanan filayaa inay kolay dhawaan ku dhawaaqi doonaan.

Su'aal:> Dad badan ayaa aaminsan in xisbigiina KULMIYE uu ku soo socdo awoodiisa siyaasadeed oo wiiqitaan ku yimaado, marka loolanka shirweynihiinu bilaabmo, ma laga yaabaa in xisbiga dhaawac ku yimaado?

Jawaab:> Horta arrimahaas oo dhami waxa ay ku xidhnaanayaan sida loo maamulo xisbiga, loolanku wuu jiraa, tartan ayaa jira ah jagooyinka u waaweyn sida guddoomiyaha xisbiga, murashaxa madaxweynaha iyo ku xigeenka iyo jagooyinka kale ee xisbiga waana xaq in xisbigu loolamo, umaddana u soo bandhitgo cidda uu isleeyahay sannadka way idinka marayaan, waxaanu meesha ugu jirnaa in xisbigu guul helo, markaas in xisbigu yidhaahdo yaa maanta inaga maraya oo inaga cuntamaya oo dadku dooranayaan ayaa loo baahanayahy, markaas loolanka xisbigu wuu jiraa oo waa cadaan, inuu halkaas ka sii socdo oo xisbi weyn oo hanan kara umadda inuu noqdo iyo in kale waxay ku xidhnaan doontaa sida aanu u maamulno shirweynaha iyo hoggaankaas cusub ee xisbiga aanu u samayno, waxaaan jecelahay inaanay wax dhibaato ahi ka iman, in daacadnimo iyo walaaltinimo loo galo tartanka, inta aanu doorashooyinka ka doonaynaana waa intaas iyo inay noqdaan doorashooyin xor iyo xalaal ah oo umadda isbedel u keenta, tan xisbiga dhexdiisana waxaanu ka doonaynaa in wixii doorasho ah ee la galayo uu noqdo loolan xalaal ah oo dhexdhexaad ah oo aan cidna u eexan, haddii uu noqdo mid ciddi iska maamulato ama qaabka uu u dhisanyahay noqdo qaab qof u hiilinaya loolan xalaal ah noqon maayo.

Su'aal:> Haddii markaas shirweynaha aad saluugto maxaa tallo ah?

Jawaab:>Arrintaas ka sii hor degi maayo oo ma jeceli mana doonayo ismana lihi way dhacaysaa, wax aan dhicina ka sii hor degi maayo.

Su'aal:> Rajo intee leeg ayaad ka qabtaa in laguu doorto murashaxa KULMIYE u ordi doona doorashada madaxtooyada?

Jawaab:> Xaqiiqatan waxaan qabaa umaddana ka arkay in dadku doonayaan isbedel iyo dar dar cusub, waxaanay doonayaan inay arkaan dad u shaqeeya habeen iyo maalinaba oo adduunka wax uga qaban karo iyo barnaamij cad oo horumarijn kara oo dhallinyaradeena kontanka sanno ee soo socda halka ay ku noolaanayso iyo sidii loo barbarin lahaa ayaa loo baahanayahay. Markaas marka aanu barnaamijkayaga eegno ee aanu soo hordhigno waxaan qabaa inay dadku annaga na raaci doonaan, umadani in badan ayay soo silcaysay, kursi jacayl iyo jago doon midna uma baahna ee waxay u baahantahay in wax loo qabto.

Su'aal:> Axmed, waxa la leeyahay taageerada waxaad ka haystaa qurbo jooga ee dadka gudaha wadanka jooga ee xisbiga dhexdiisa ku jira taageero kama haysatid. Markaas taageerada aad xisbiga gudihiisa ka haysataa waa intee in leeg?

Jawaab:> Maaha in xisbigu u fekero xisbiga dhexdiisa, ee waa inuu u fekeraa doorashada soo socota, cida uu doono ayuu xisbigu soo saari karaa, haddii aanay ciddaasi guulaysanayn beri waa dhibaato, markaas taageerada dibadu waa muhiim, taageerada dadkeena dibadda joogaa ee dhallinyarada ah ee aan xisbiga xiitaa ahayn iyo taageerada dadka UDUB ku jira iyo kuwa UCID ku jira intaba waa loo baahanayahay. Markaas xisbigu waa inuu yidhaahdaa yaa taageeradaas haysta, xisbiga taageerayaashiisa gudaha ku jiraa waa inay sidaas u fekeraan oo ay yidhaahdaan umadu yay la socotaa, oo aanay ku fikirin boqolkayaga halkan isugu timid yaanu doonaynaa.

Su'aal:>Haddii haddaba Axmedoow uu Axmed Siilaanyo kaa helo doorashada, ma u hanaynaysaa?

Jawaab:> Haa waan u hanaynayaa, laakiin sidaan kuu sheegay helitaankaasi way inay ku dhisnaataa nidaam cadaaladeed, cadaaladda aanu dawladda ka doonayno oo kale waa in laga helaa xisbiga dhexdiisa oo ay asxaabtu sidaas ku shaqaysaa.


Su'aal:> Haddii markaas taas la waayo, oo ay dhacdaba maxaad samaynaysaa?

Jawaab:> Haddii taas la waayo ka hadli maayo, oo waa taan kuu sheegay oo wax aan dhicin ka hor degi maayo.

Su'aal:> Ma u tagtay guddoomiyaha oo ma ku tidhi, labadeenaba hunguri ayaa ina haya ee ha noqdo mid xalaal ah loolankeenu oo aan xisbiga waxba yeelin?

Jawaab:> Haa oo maalintii u horaysay ee aan ku dhawaaqayay murashaxnimada, laba saacadood iyo badh ayaanu wada hadlaynay, waana arrimo loo baahanayahay, mana ah wax inagu cusub.

Su'aal:> Markaas ma ku tidhi dalku isbedel ayuu u baahanayahay ee Axmedoow doorkan ii daa’?

Jawaab:> Qosol….Ii daa doorkan kumaan odhan, laakiin waan u sheegay inaan baratamayo oo jecelahay baratan xalaal ah oo aan ceebayn lahayn oo aanan Axmed waxba ka sheegin isna waxba iga sheegin, waayo goor dhow haddii aanu maanta isa sii dhaliilno wax aanu umadda la hortagaynaa ma jirtee aanu walaaltinimo ku tartano, waanu ka wada hadalnay.


Su'aal:> Waraysigii idaacadda VOA-da ee Axmed Siilaanyo, intii adiga kugu saabsanayd wax ku damqay ma jiraan?

Jawaab:> Labada arrimood ee uu Axmed Siilaanyo soo hadal qaaday ee aniga I khuseeyay ee midi ahayd xisbiga uu ku cusbaa oo aasasayaashii muu ahayn, waan ka jawaabay oo waxaan idhi taasi khasab maaha inaad noqoto shantii qof ee u horeeyay tusaalena waxaan u soo qaatay taas SNM, ta kale ee Axmed uu yidhi hay’adihii aan maamulayay Axmed Xuseen Ciise kamuu mid ahayn waan ka waramay oo ilaa iyo sannadkii 1969-kii uu Siilaanyo noqday wasiirka dawladii Siyaad Barre, wuxuu ahaa raggii u talinayay dadka la yidhaahdo reer waqooyiga ee tallada aynu daba fadhinay kuwa ugu mudan ayuu ahaa, haddii ay SNM noqoto dabcan SNM baanu wada ahayn oo halgankii SNM waa lagu wada jiray oo hoggaankii ugu dheeraa ayuu ahaa, haddii ay noqoto xisbigana guddoomiyahayagii ayuu ahaa. Markaas kamaan soo shaqayn hay’ad Axmed xukumo laakiin haddana wuxuu ahaa dadkii talada intaas oo dhan inoo hayay dhammaanteena waynu soo daba fadhinay waana arrin macquul ah inaynu nidhaahno waar in badan ayaad taladayada soo hayseen oo aanu idin taageeraynay ee markan 40 sanno ku dhawaad jiil cusub iyo dardar cusub ayaa loo baahanyahay anigaba yaanu noqone.

Su'aal:> Intaas aad imika leedahay isaga ma ku tidhi?

Jawaab:> Intaas maalin walba waan idhaahdaa waanu maqlay.

Su'aal:> Laakiin Axmed Siilaanyo toos ugumaad odhan?.

Jawaab:> Maalintaas u horaysay inaan kelmadaas ku idhi iyo in kale ma garanayo, laakiin waa wax aan ilaa maalintii aan imid ku doodayay waana dood aan qabo inay tahay dood xaq ah oo xalaal ah.

Wargeyska Geeska Afrika, Hargeysa Somaliland...

* email

Tuesday, February 5, 2008

Madaxwaynaha oo Booqasho ku yimi Degmada Gabilay Booqdayna Cisbitaalka.










Hadhwanaag 2008-02-05
(Hadhwanaagnews)
Gabiley-(HWN)-

Wafti culus oo uu hogaaminayay madax waynaha jamhuuriyadda soomaaliland mudane daahir riyaale kaahin oo maanta booqasho ku soo maray cisbitaalka qabyadda ah ee magaaladda gabiley socdaal aan hore loo sii shaacin ayaa uu madax waynuhu ku yimi gabiley saacadu markay ahay abaaro 12:00 duhurnimo waxaa kale oo uu kormeer ku soo maray dawladda hoose oo uu cabaar kulan kula yeeshay maamulka degmadda iyo masuuliyiintooda waxaa kale oo uu kormeer ku soo maray kastanka kalabaydh halkaasi oo uu woxogaa indho indheeyay dabadeedna uu udhaafay togwajaale oo uu iyana kormeer ku soo maray schooladda dawladda ugu danbayntii waxaa uu ku soo laabta magaaladda arabsiyo halkaasi oo loogu samaayey qado sharaf isaga iyo waftiga uu hogaaminayaba halkaasi oo ay ilaa hadda ku suganyihiin wixii danbe ee ka soo baxa waanu idiin soo gudbin doonaa wararkayaga danbe

Mustafe c/kariin cali
(mustafe-future)
hadhwanaagnews reporter
mccfuture@yahoo.co.uk

Maxay Noqon Karaan Sababaha Madaxweyne Rayaale Mar Kale Uga Guuleysan Karo Mucaaradka Haddii Ay Doorashooyin Dalka Ka Dhacaan?








Faallo – Maxamed Cumar

Dunidu sideedaba gaar ahaanna dalalka hore u maray, waxay ku kala socodaan qorshe, aqooneed, nabadgelyo, dhaqaale iyo saadaal lagaga hortegi karo haddii ay dhacaan waxyaalo aan la filaynin.

Sidaas oo kale Somaliland waa dal jira, balse aan la aqoonsan, maantana ama wakhtigan xaadirka ahna waxa batay hadal-haynta isbedel siyaasadeed oo dad badan oo reer Somaliland ku doonayaan in la helo weji kale iyo hoggaan kale oo Somaliland yeelato taas oo ku iman karta doorashooyin la mid ah ama ka wanaagsan kuwii maanta Madaxweyne Rayaale kursiga dalkan u sarreeya uu ku tegay.

Waxa kale oo beryahan batay eedeymaha dawladda Somaliland loo soo jeedinayo ee siyaasiyiinta Somaliland ku sheegayaan in Xukuumaddani tahay mid musuqmaasuq ku dhisan, dagaalada Puntland ku doonayso inay dhul aanay lahayn kaga goosato Somaliland iyo hanjabaadaha xukuumadda C/laahi Yuusuf u soo jeedinayso Somaliland balse aan wax saamayn ah ku lahayn dalka, ictiraaf la'aanta, dhaqaale darada iyo shaqo la'aanta dalka ay uga baxeen kumaankumka dhallinyarada dalka u dhalatay. Waxaas oo dhan marka la isku daro Xukuumadda Somaliland iyo hoggaankeeduba uma arkaan wax la tiigsado, sababtoo ah waxay inta badan xukuumaddu aaminsantahay inaanu dalka ka jirin mucaarad xoog leh oo ujeeddadeeda iyo maamulkeeda liicin kara, isla markaana boqollaalka eedood ee loo soo jeedinayo xukuumadda Rayaale, ayaa waxa ku filan hadal qudha oo ay dawladda ku difaacaan Wasiirka warfaafinta iyo wasiirka maaliyadda raggaasi oo ka mid ah golaha wasiirada Xukuumadda Rayaale, aguna yaqaanno hadallo weli shicibka Somaliland qaarkii sii xusuusan yihiin.

Dhinaca kale xukuumaddan lagu sheego mid liidata oo aan waxba qaban, ayaa dhinaca kale u eg mid iska waabisay siyaasiyiinta mucaaradka ah iyo xoogaggii SNM, kuwaas oo maanta dawladdu u aragto inay gacan bir ah ku qaban karto haddii ay is dhaqdhaqaajisana, tallaabo kasta oo ay xukuumaddu ka qaado raggaasina ay u cuskato xeerarkii taliskii afweyne, sida guddiyada nabadgelyada, Xeerka Ciqaabta CID-da, dabagalka, xeerkii lixdankii, iwm.

Dhinaca kale ilaa imika lama hayo cid xukuumadda kaga aargudatay falal ay kula kacday siyaasiyiinta mucaaradka iyo taageerayaashoodaba, sidii Siyaasiyiinta Qaran oo kale, balse arrinkoodu dhaafi la'yahay calaacal, cambaareyn iyo cabashooyin.

Dhinaca kale markaad eegto waxay xukuumadda Rayaale haatan ku dhaqaaqday inay xoogga saarto sidii ay u kala daadin lahayd hoggaanka axsaabta Mucaaradka ah iyo siyaasiyiintooda, jeebkana ugu ridan lahayd ragga dhaqaajiya siyaasadaha mucaaradka, qaar badanna ay dhaqaale ku soo xeraysay, kuwa kalena ku soo xeraysatay shaqo siin iyo xil magacaabid.

Waxa kale oo iyaduna mudan in la xuso sida Xukuumadda Rayaale u wiiqday Ururkii SNM, oo ay haatan ka marayso in taariikhdoodii laga saaro manhajka waxbarashada dugsiyada Hoose iyo dhexe ee dalka.

Waxa kale oo iyaduna muhiim ah in doorashooyinkii Madaxweyne Daahir Rayaale kula tartamay hoggaamiyaha mucaaradka Kulmiye Axmed Siilaanyo isla markaana la tuhunsanaa in Axmed Siilaanyo ku guuleystay balse ergeyn iyo sasabo loola yimi uu aqbalay guuldaradii doorashooyinkaasi, ayaa haddana waxa jira dareenka cabsidda leh ee Axmed Siilaanyo iyo SNM ka qabaan qaybo ka mid ah dadweynaha Somaliland siiba gobolka Awdal, u weli jiro dareenkaasi isla markaana Kulmiye ku guuleysan waayey inuu dadweynaha ka dhaadhiciyo abaalkii SNM iyo xoreynteedii dalka iyo dadka reer Somaliland.

Tan kale Reer Somaliland waa beelo iyo qoysas is yaqaanna, balse kala deggen gobollo iyo degmooyin dadka ku nooli taageeraan musharrax mansabka madaxweynaha ee ka soo baxa, nasiibdarada Axmed Siilaanyo kaga dhacday doorashooyinkii hore ayaa ahayd iyadoo beelihii uu ka dhashay (isaaq) u diideen madaxweynenimadii uu ku guuleystay sida mucaaradku aaminsan yihiin, halka Daahir Rayaalena 80% ay taageereen dadkii uu ka soo jeeday degaan ahaan, sidaa darteedna loollanka mar kale Kulmiye uu la geli doono Madaxweyne Rayaale ay ku xidhnaan doonto sida tolkii ugu diido ama ugu oggolaado Axmed Siilaanyo inuu hoggaanka dalka qabto.

Waxa kale oo jirta in maanta Kulmiye qabsan kari la'yahay shirweyne isagoo haysta boqollaal siyaasiyiin, musharraxiin iyo taageerayaal ah, isla markaana uu kala dooran kari la’yahay ciddii dalka wadi lahayd, cidda aan daacad u ahayn, iyadoo weliba kala qaybsanaantaasi ku salaysan tahay sida dad badan oo reer Boorama ahi aaminsan yihiin inuu yahay loollan u dhaxeeya beelaha dhexe ee Somaliland ama Hargeysa iyo beelaha gobolka togdheer, kuwaas oo is haysigoodu ama heshiis la'aantoodu Madaxweyne Rayaale u tahay fursad kale oo uu kaga guuleysan karo musharax kasta oo mucaaradka ah.

Inkastoo Gobolkan Awdal uu haatan xisbiga Kulmiye siyaasaddiisu si xoog leh u saamaysay, isla markaana Kulmiye gacanta ku dhigay beelaha reer Awdal qaybo ka mid ah, hadal haynta xisbiga UDUBna beryahan ku yar tahay, ayaa dhinaca kale waxay tahay rajooyinka ama horumarka xisbigaasi ka sameeyey dhinaca siyaasadda, balse lama oga in sidan oo kale gobolada Bari looga soo dhaweeyo, kuwaas oo ahaa kuwii Axmed Siilaanyo iyo xisbigaasi u soo jiiday guuldarada doorashooyinkii innasoo dhaafay ee madaxweynenimada.

Ugu dambayntiina lama saadaalin karo waxa ka iman kara sawaxanka xisbiga Kulmiye ku dhex jira haatan iyo sida beelihii SNM taageeri jiray ay mar kale kursiga ugu diidi doonaan musharraxiinta xisbiga mucaaradka ee Kulmiye, arrimahaas oo xukuumadda Madaxweyne Rayaale iyo xisbigooda UDUB ba jeclaan lahaayeen, isla markaana kala qaybsanaanta axsaabta mucaaradka iyo siyaasiyiintooduba u horseedi karto guulo kale oo ay ka soo hoyaan mucaaradka haddiiba ay dhacaan doorashooyin loogu tartamo si xor oo xalaal ah.

Sunday, February 3, 2008

Macalimiinta Burco Oo Loo Tababarayo Waxbarashada Raadiyaha










Written by Yuusuf I. Warsame
Monday, 04 February 2008

Burco(Hormoodnews)
Kulan Waxbarasho oo looga gol leeyahay siday Macalimiinta Dugsiyad Dadban ay u isticmaali lahaayeen Waxbarista Raadiyowga fir fircoon oo socon doona muddo sadex cisho ah ayna ka qayb galayeen in ka badan 119 Macalin oo ka mid Dugsiyada sida gaarka ah ayaa maanta si rasmiya looga furay Magaalada Burco ee Gobalka Togdheer.
Waxbarashadan oo si wada jira isaga kaashanayaan fulintiisa Dalada NOFEN iyo Hayada EDC waxaa ujeedada laga leeyahay ay tahay in Macalimiinta gobolada Togdheer Sool iyo Sanaag lagu tababaro siday u hirgelin lahaayeen Dugisyada ay maamulaan qalabkan waxbarasho oo ah nooc cusub Saaxada Waxbarashada.

Gudoomiyaha Dalada NOFEN C/risaaq Aadan Yusuf oo saaka ka hadal ka jeediyey
furitaankan ayaa waxaa uu sheegay in mashruucan waxbarasho Raadiyaha loogu talo
galay in ay ka faa,iidaystaan Ardayda Somaliland kaasi oo ay tayadiisa noqon doonto
tayada Casharada iyo weliba inuu macalinku casharada iyo weliba inuu macalinku noqdo mid u tababaran gudbinta casharada. Gudoomiyaha NOFEN waxaa kale oo uu xusay in macalimiinta oo loogu soo xulay in Dugsiyadan dadban ee hoostaga Dalada ururkiisa ay waxbarashada Raadiyaha u sahlayso dadka tuulooyinka iyo macalimiinta iyo waxbarashada laga helo meel kasta oo uu Raadiyaha gaadhi karo.

Daahir Maxamed Daahir oo sarkaal ka tirsan Hayada EDC oo iyadu maal gelisay
mashruucan ayaa waxaa uu daboolka ka qaaday inay horey mashruucan uga wadeen 466 Dugsi oo a wax ka baranayeen ilaa 73,000 Arday iyo weliba 2291 Macalin oo ku
tababaran gudbinta Waxbarashada Raadiyaha.

Sarkaalkan waxaa kale oo uu warkiisa ku sheegay cid kasta oo Raadiyaha Haysataa ay
ka qayb qaadan karto gaar ahaan xilliga liishaanka saarayaan Dugsiyada Dadban halka
ay hore utaageeri jireen Waxbarashada Tooska ah isaga oo arintaas ka hadlayana waxaa uu yidhi Mashruucan waxaa xilligan ka wadnaa Somaliland, Puntland iyo Ethiopia, waxaa ujeedada la saaray in sandkan 2009 ay waxbarashani dugsiyada noqoto mid sahlan tii hore.

Geesta kalena w Barmaamijka Waxbarashada Raadiyaha waxa hore loogu tababaray
Sanadkii 2007 in ka badan 500 Macalin oo ka mida macalimiinta Gobolada Bariga
Somaliland oo xilligaa ay ka qayb ahayd Jaamacada Burco

Reported By : Yusuf I Warsame
Ilka Case Burco, Somaliland
Xagaa67@hotmail.com

Wajaale: Magaalo Biyo la’aani la hadhay

Wajaale (Ogaal) – Gudoomiyaha magaalada Wajaale Qawrax Muuse Xusseen ayaa ka dayriyay biyo la’aan xoog leh oo uu sheegay inay soo food-saartay magaalada Wajaale, Islamarkaana waxa uu ku baaqay in arrintaa gurmad xoog leh laga galo.

Mr, Qowrax oo xalay wargeyska Ogaal kala soo xidhiidhay magaalada Wajaale oo hoos timaada Degmada Gebilay, xog waraysi kooban oo aanu arrintaa kala yeelanay ayaa wuxuu u dhacay sidan:

S: Baaqa aad doonayso inaad gudbisaa muxuu yahay?

J: Runtii, waxa jirta Biyo la’aan ku habsatay deegaanka Wajaale iyo agagaarkiisa, iyada oo aanay Magaaladu lahayn wax Ceel ah, dhaamam ayaa laga cabi jiray, dhaamankiina way madheen, Barkadihii xaga Itoobiyana waxa saameeyay biyo la’aanta. Markaa Hay’addaha wadaniga ah, kuwa Caalamiga ah iyo Xukuumaduba inay gurmad qaylo-dhaan ah noo soo diraan ayaanu ka codsanaynaa.

S: Biyaha halkee ugu dhaw ee Magaaladu ka cabtaa imika?

J: Biyaha Booyaduhu sidaan ayaa noogu dhaw.

S: Xagay Booyaduhu biyaha ka soo dhaamiyaan?

J: Meelo badan bay ka soo dhaamiyaan, sida Arabsiyo iyo Lafa-ciise oo kale.

S: Markaa, qiimaha Foostada biyaha ahi waa imisa oo magaalada laga idinka siiyaa?

J: Wallaahi, qiimaha Foostadu 30 Riyaal oo lacagta Itobiya ah ayay nagu taagan tahay, oo u dhiganta 21,000 lacagta Somaliland ah.

S: Ka maamul ahaan ma imika markaad biyo la’aanta aragteen ayuun baad ka hadlaysaan, hore maxaa ugu diyaar garoobi waydeen?

J: Niyaw tirada dadka ayaa sannad walba kordhaysa, wakhtiyada qaarkood markay Baliyadu buuxsamaan waxay nagu dhawayn jireen Roob da’a. Markaa Roob la’aan dhacday ayaa sababtay in Baliyaduna go’aan.

S: Magaaladu waa magaalo ganacsin oo balaadhan, bulsho badanina ku nooshay. Markaa ma Baliyada uun baad ku halayseen iyo inta Roobku imanayo, miyay daan hore uga diyaar garoobin?

J: Maamul ahaan degmada Gabilay ayaan ka tirsanahay, Geed-balaadh baa kal hore Hay’aduhu ceel ka qodeen, Ceelkiina wuu dhamaaday, oo 18KM buu noo jiray. Markaa sannadkan cusub bay ku beegan yahay hawl-galkii cusbaa, sannadkan wax noo diyaara oo xaaladan jirta wax ka qabanaysaa ma jirto.

S: Geed-balaadh soo Ceel hore oo laga cabi jiray may lahayn?

J: Haa, wuu jiraa, ee wuu jabay oo imika hawshiisii ayaa lagu jiraa baa la yidhi.

S: Markaa, ceelkaa ceel ka sokeeya oo biyo laga heli karaa ma jiro miyaa?

J: Dhul ka sokeeya Geed-balaadh oo biyo laga heli karaa ma jiraan, oo Wajaale dhawr jeer baa laga eegay, in kasta oon casrigan la eegin. Laakiin berigii hore biyo lagama gaadhin.

S: Markaa, biyaha qaabkeed u dalbanaysaan?

J: Dee , xataa ogaysiinta Saxaafada waxaanu uga dan leenahay si caawimo naloogu taro, oo gaadiidka naloogu badiyo maadaama oo ay yar yihiin, sida dadka wax loogu gaadhsiiyaana adag tahay, in la ogaado ayaanu uga dan leenahay.

S: Maamulka degmeda aad hoos tagtaan ma kala hadasheen arrintan?

J: Waanu kala hadalay, iyaga laftoodana waanu u sheegnay si ay wax uga qabtaan.

Friday, February 1, 2008

Ruuxaygan uunbaa galbeed raaxo soo biday ee raaxada Togdheer iyo Saraar Ruushku haw hadho.






Guuldarooyinkii isdaba jooga ahaa ee uu ugu waynaa dagaaladii iyo qalaasihii socday sideetamaadkii ilaa horaantii sagaashamaadkii waxa ay barakac ku sameeyeen guud ahaan dadkeeni reer magaal iyo reer miyi ahaa.

Waxa bilaabmay in qofkastaaba uu ka hayaamo halkii uu abid ku noolaa in badan oo xoolo dhaqato raacato ahaa ama beeralay waxa ay u rogteen noloshoodii magaalooyinka waawayn ee somaliland iyaga oo qawadsan nolosha reer guuraaga iyo beeralayda ee ay abid ku noolaayeen.

Waxa adkaatay noloshii ay dadka reer baadiya ahi ay ku noolaayeen kadib markii laysku kiciyay colaado abaaro,daaq xumo,biyo la,aan iyo waliba dawlad aan reer miyiga wax tar u lahayn xataa si fiican aan ula socon xaalkooda ee ku kooban magaalooyin waawayn oo iyaga laftoodu basar xumo badan la daalaadhacaya.

n badan oo ka mid ah reer guuraagii dalkeena iyaga waxa soo xareeyay eheladooda oo dibada ku nool iyaga oo ka fakaraya sidii ehelkoodu ay nolol taa ka fiican ugu heli lahaayeen.

Qoysas badan oo maal wayn ahaa xoolahooduna ku filaayeen oo heli jiray noloshooda oo dhan ayaa maanta waxa ay ku nool yihiin dhaqaale aad u kooban oo dibada looga keeno bishiiba mar,laakiin wali aan ku guulaysan in ay dakhli ka heleen magaalooyinkii ay yimaadeen.

somalida wadamada reer galbeedka ku nool badidoodu waxa ay aamineen oo ay qabaan nolosha kaliya ee lagu noolaan karaa in ay tahay nolosha magaalooyinka iyaga oo aan eegin dunidu sida ay u kala duwan tahay marka laga eego xaga cimilada,dhaqaalaha iwm.

Sababtoo ah dalkeenu waa dal cimiladiisu aad u wanaagsan tahay dhaqaalihiisuna aad u hooseeyo oo qofku ku noolaan karo nololo kala duwan oo uu hadba tii uu doorto ku noolaan karayo beeralay,xoolo dhaqato,kaluumaysato macdan qodoto hadba tii uu doono ayuu ku noolaan karaa isaga oo magaalooyin ka fog.

laakiin wadamo badan oo ay ka mid yihiin wadama reer galbeedku ma fududa in aad noloshaad doonto aad doorato adoo aan magaalo ku tiirsanayn ama aan dawlad ku tiirsanayn.

Qormadan waxa aan si gaara aan ugu eegayaa hayaanka somaliland ilaa yurub oo maanta noqday hayaanka ugu badan ee dadkeenu ama dhalinyaradeenu ay abid dalkoodii kaga soo baxaan waana hayaankii ugu qaxarka badnaa.

Dhalin yaradeenu markasta ama wakhti kasta wuu u fududaan jiray in ay tacabiraan oo ay dalkooda Dal aan ahayn u shaqo u doontaan halka ay tagayaan ha dhawaato ama ha dheeraatee waxa ay ahaayeen kuwo doolaalo badan.

Waxa la tagi jireen wadamada Yeman,East Africa ,Egland,wadamada khaliijka iyo dalal kaloo badan dadku waxa ay ahaan jireen dad dhulkooda ka taga iyaga oo jecel taas oo ay kuu cadayn karto sida ay ugu soo noqon jireen iyada oo aduunka oo dhami wakhtigaa isu socodkiisa iyo isgaadhsiintiisuba yarayd oo dalkeenuna maanta halka uu joogo kun jeer ka hooseeyay ayaa qof kastaaba waxa uu ahaa mid ku fekaraya dalkiisa iyo halka uu tagay sida uu wax uga koradhsan karayo dabadeedna uu dalkii ugu noqon lahaa.

Run ahaantii waa jireen dad badan oo iyagu taa baal maray oo ay ku adkaatay noloshii qurbuhu oo soo bixi kari waayay halkaana nolol badan oo ay dadkoodii la qaadan lahaayeen ku seegay iyaga laf ahaan tooduna wax yaabo badan oo ay ku hamiyayeen qabsan kari waayay.su,aasha iswaydiinta mudane waxay tahay.

Hayaan kan cusubi muxuu kaga duwan yahay kuwii ka horeeyay ee dadkeenu dibada ugu bixi jireen ?

1.waxa uu kaga duwan yahay socdaaladii hore ee aynu naqaanay waxa bixi jiray oo kaliya raga ee maatadu may gali jirin socdaalka noocan oo kale ah.

2.dadka socdaalaa waxa ay ahaan jireen dadka qoysaska saboolka ah ka soo jeeda ee dadka ladani dalkooda ayay ku hadhi jireen laakiin maanta inta dadka ugu ladan baa dalkii ka sii socota.

Nin saboola iyo awra waa sibiq dhaqaaqaan iyaga hadaan soori celin socod ma daayaan.

3.socdaaladii hore sidaan horeba ugu soo sheegnay waxa ay ahaayeen dad dalkooda jecel oo aad u jecel ee dani ka kaxaysay laakiin maanta dadku waxa weeye kuwo leh raaxada togdheer iyo saraar ruushan haw hadho oo xataa dad dalkii u maqan oo rajo laga qabo ma aha iyaga iyo caruurahooduba inay dhulkii dib ugu soo noqdaan.

Su,aasha kale ee mihiimka ahi waxa ay tahay ?

Umadaa dalkeedii ka bara kacday ee maanta ku hoos nool dad aanay isku diin iyo isku dhaqan toona ahayn sidee socodkooda loo joojjin karaa inta maqana dib loogu soo celin karaa.

Arinkaas ayaa waxa uu u baahan yahay in lagaga hadlo dalka gudihiisa iyo dibadiisaba oo lagaga hadlo jaamacadaha,dhulka aqoonta iyo afkaarta laysku dhaafsado waa arin aad u miisaan badan oo madhaxiisa lawada ogaan doono.

Rayi ahaan anigu waxa aan qabaa in ta kaliya ee arinkaas laysku hortaagi karaa ay tahay in la helo.

xukuumad karti leh,aqoon leh,oo keeni karta jawi ninkii dalkiisa joogaana ku qanco,ku noolaado,ku diirsado,ka ka maqani isna uu u soo hiloobo dareemo dalkiisii in uu mudan yahay meel lagu noolaan karo oo sidii uu kaga yimi wax badan laga badalay.

Abdulqani mohamed hassan swedan

Tuesday, January 29, 2008

Hay’adda GAA iyo Kor-u-qaadidda Aqoonta Beeralayda Togdheer










Hay’adda GAA iyo Kor-u-qaadidda Aqoonta Beeralayda Togdheer
Published Jan 29, 2008 - 04:32 PM by siciid

NEWS

Burco (TogdheerNews..29.1.2008)- Tababar kor loogu qaadayo aqoonta iyo tayada beeralayda Gobolada Togdheer iyo Sool oo ka qaybgaleen lixdan xubnood ayaa shalay ka furmay xarunta Jaamacadda Burco.


Ugu horreyn, waxa halkaa ka hadlay Axmed Faarax Jooj oo ka mid ah saraakiisha sare ee hay’adda GAA, waxaanu faahfaahiyay muhiimadda laga leeyahay tabarbarkan looga dan leeyahay tababarka, waxaannu yidhi; “Muhiimassa tababrkani waa sidii beeralayda kor loogu qaadi lahaa aqoontooda, isla markaana loo bari lahaa qaababka loo nafaqeeyo ciidda, dalagaliska, abqaalka.” Waxaannu intaa ku daray, “Beeralayda markii hore waxaannu siinay tababarro dhinaca beeraha ah, sidaa darteed

waxaan rajaynayaa inaad ka faa’iidaysan doontaan aqoonta laydin barayo,” ayuu yidhi Mr. Jooj.

Mr. Farxaan Aw Aadan oo ka tirsan hawlwadeennada GAA, ayaa sheegay in tababarkan oo socon doona muddo laba casho ah, kana qaybgalayaan beeralayda degaannada Caynaba, Odweyne, Beerato, Ceeg iyo Burco oo dhammaantood ka tirsan Gobolka Togdheer.

Tababarkan ayaa waxa fulinaysa hay’adda GAA, waxana maalgelinaysa Ururka Midowga Yurub. Hayada GAA oo fadhigeedu yahay magaalada Burco ayaa ka shaqaysa dhinaca beeraha, faydhorka, caafimaadka iyo biyaha.

Munaasibaddii furitaanka waxa ka qaybgalay Masuuliyiin ka tirsan Maamulka gobolka, golaha degaanka Burco iyo xubno kale.

Kayse Axmed Digaale
Kdigale@yahoo.com
Burco.

Monday, January 28, 2008

Wararkii Wargeyska Ogaal ee Caddadkii Maanta (Isniin) Halkan Ka Akhri.

Ciidamadii jiidda hore ee Puntland oo dib ugu jeestay, Islamarkaana qabsaday Garoowe

Garoowe (Ogaal/W.Wararka) – Ciidamo gadoodsan oo ku hubaysan gaadiidka dagaalka, Islamarkaana ka mid ah ciidamada maamul goboleedka Puntland ayaa shalay xoog ku qabsaday Bangigaga dhexe iyo qaybo badan oo ka mid ah magaalada Garowe.

Sida ay sheegayaan wararka aanu ka helayno magaalada Garoowe, ciidamadan ayaa badidoodu waxay dib uga bexeen aagagii ay isku horfadhiyeen ciidamada Qaranka Somaliland, waxana ku biiray ciidamo Boolis ah, waxana ay si wada jir ah ulla wareegeen Bangiga dhexe ee Caasimada maamul goboleedka Puntland ee Somaliya, iyagoo islamarkaana xidhay inta badan wadooyinka magaalada Garoowe.

Ma jiro war ka soo baxay dhinaca maamulka Garoowe, hase ahaatee, wararka arrintan la xidhiidhaa waxa ay sheegayaan in ciidamadani ka cadhoodeen, mushahar la’aan haysatay shantii bilood ee ugu danbeeyay iyo daryeel la’aan, iyadoo wasaarada Maaliyada ee Puntland-na Garoowe ku daabacata lacago farabadan oo faalso ah.

Dadka shacabka ah ee ku dhaqan magaalada Garoowe ayaa sida ay faafisay shabakada wararka Garoowe waxa ay ka muujiyeen ciidankan cabsi xoog leh.

Gadoodka ciidankan ayaa ku soo begantey xili magaalada Garoowe uu ku sugan yahay Madaxweynaha maamul goboleedka Puntland Cadde Muuse Xirsi, islamarkaana dadka qaar ayaa arrintan ku tilmaamay Inqilaab la doonayo in talada lagaga wareejiyo Cadde Muuse oo loo arrko in maamulku mudooyinkii ugu danbeeyay-ba maalinba maalinta ka danbaysa gacantiisa ka sii baxayay.

Dhinaca kale, sida wararka naga soo gaadhay Puntland ay sheegayaan Salaadiin iyo Issimo ka soo jeeda Gobolada Nugaal, Mudug ee Puntland iyo xubno ka soo jeeda Gobolka Sool ee Somaliland ayaa ku sugan magaalada Boosaaso, kuwaas oo la sheegay inay dhaqaale u raadinayaan ururinta ciidamo la dagaalama ciidamada Somaliland. Ka dib markii tiraba dhowr jeer ay ka fashilantay isku dayo iyo weeraro ay ku doonayeen inay dib ugu qabsadaan magaalada Laascaanood. Hase ahaatee, waxa loo arkaa in taana ay meesha ka saarayso gadoodkan intii ugu danbaysay ee ka sii hadhsanayd ciidamada Puntland ay dib ugu qabsadeen Garoowe.

Afhayeenkii Beelaha Hawiye oo la sii daayay iyo dagaalo hor leh oo ka dhacay Muqdisho

Muqdisho (W. Wararka/Ogaal)- Ugu yaraan sideed ka mid ah askarta Itoobiyaanka ayaa la sheegay inay dhinteen, ka dib markii ay koox dabley ahi weerareen saldhig milatari oo ay ciidamada itoobiyaanku ku leeyihiin agagaarka magaalada Muqdisho, sidaana waxa lagu faafiyay shabakaddaha wararka qaarkood.

Sida ay wararkaasi sheegayaan dablaydani waxa ay si qarsoodi ahayd u galeen saldhigaa milatari, habeenimadii Sabtida, kaas oo ku yaala Afgooye, ilaa 30 km u jira magaalada Muqdisho. Isla markaana waxay rasaas ku fureen askar itoobiyaan ah oo ilaalo halkaa ka haysay, sida uu faafiyay Press TV. Askartii itoobiyaanka ahayd, ayaa iyana rasaas ku furay dablaydii soo weerartay, ka dibna ku khasbay inay halkaa ka cararaan. Tallaabadanina waxay ku soo beegantay xilli uu ra’iisal wasaaraha dawladda mbeghati soo daayay hoggaamiyeyaashii dhaqanka ee beelaha Hawiye, kuna xidhnaa dhawr bilood jeelka, ka dib markii ay jeelka u taxaabeen ciidamada itoobiyaanku.

Dhinaca kale, madaafiicda hoobiyaha ka dhacda, ayaa shalay lagu garaacay garoonka diyaaraddaha ee magaalada Muqdisho, kuwaas oo ay ku naf-waayeen laba qof oo shicib ahi. Warku wuxuu intaa ku daray in wax yar ka hor waqtigii ay madaafiicdu garoonka ku dhacaysay uu halkaa ka ambabaxay ra’iisal wasaaraha soomaaliya, si uu kulamo ugula yeesho magaalada Baydhaba wefti qaramada midoobay ka socda, oo Soomaaliya soo gaadhay.

“Waxa la igu yidhaahdaa, maxaad uga guursatay qabiilkaa?”

“Markaanu soo baxnay, ayaanu aragnay dad Guryahayagii gubey”.Haweenay ka waramaysa saamaynta uu ku yeeshay Qaska Kenya.

“Ubadkaygu waxay I waydiiyaan, mee aabahay?..Aniguna waxaan ugu jawaabaa..”

Chepkanga (Ogaal/AP)- “Lamuu soo hadlin, waraaqna uma soo qorin, Telefoonkiisii gacantuna toddobaaddaba wuu xidhnaa. Ka dib 17 sanno guurkoodii, Naomi Kering iyo ninkeedii way kala dhantaalmeen, ka dib markii ninkeeda lagu qasbay inuu ka socdaalo, oo uu tego meel aanay ka war haynin.. Sababtoo ah, dagaallada qabiilaysiga ku suntan ee ka socda dalka Kenya. Maxaa yeelay, Noami Kering qabiilka ay ka soo jeeddaa waa Kalenjin, halka uu ninkeedu ka soo jeedo qabiilka Kikuyu, oo cadaawadda ugu badani dhex taalo” Sidaa waxa lagu bilaabay Warbixin ay Wakaaladda Wararka AP ka qortay carqaladaha iyo saamaynta ay qalalaasaha ka socda dalka Kenya ku yeesheen aasaaska reero cusub iyo sidoo kale Qoysaska dhisan ee ubadka leh.

“Ubadkaygu waxay I waydiiyaan, halkee tegay Aabahayo? Waxaanan had iyo jeer ugu jawaabaa, si dhaqso ah buu u soo noqonayaa’ Sidaa waxa tidhi Naomi Kering oo da’deedu tahay 34 jir. ‘Laakin, waxaan filayaa inuu iga raali yahay, sababtoo ah waan jecelahay, waxaanan aad u jecelahay inuu nabadgalo’ ayay intaa sii raacisay Kering.

Laga soo bilaabo bishii December 27-keedii ee sanadkii hore, markii ay bilaabmeen rabshadaha qabiilka isu rogay ee ka socda dalkaasi, qoysaska ka kala dhashay Qabiilada kala duwan, waxa soo gaadhay cadaadis iyo cidhiidhi ku qasbay qaarkood inay kala hayaamaan, si ay nabadgelyo u helaan, sida Naomi Kering iyo ninkeeda. Ha uguba badnaadaan, qoysaska mid ka mid ahi ka soo jeedo Qabiilka Kikuyu-da ee uu u dhashay Madaxweynaha magacaabistiisa jagada Madaxweynenimo dhibta keentay, isla markaana kursiga uu mar labaad fuulay ay keentay mawjadaha dhiigga ah ee qulqulaya Magaalooyinka Kenya, laguna dilay dad ka badan 685 qof, ee Mwai Kibaki. Guurka nooca lammaanahan Kering iyo ninkeeda oo kale ahi, waxa uu astaan iyo calaamad u yahay rejada laga qabo in dalka Kenya noqdo Qaran. Hase ahaatee, hadda Qabiilooyinka dirirsan ee dalka Kenya, waxay meesha ka saaraysaa inay midoobaan ama ay Qoys alkumaan lamaaane sita Kaadhadhka Qabiilooyinka amaba ka soo kala jeeda laba qabiil oo kala duwan. ‘Doorashooyinkani waxay beddeleen aas-aaskii dhabta ahaa ee guurka’ Sidaa waxa yidhi Charles Kirui, oo ka mid ah koox kaalmo u fidiyay boqollaal qof oo Qabiilka Kikuyu-da ah, Magaalada Burnt Forest ee dalka Kenya. ‘Guurka waxa burburiyay khilaafaadka qabiilooyinka u dhaxeeya, kuwaas oo dhib wayn ku haya Kenya’ ayuu intaa sii raaciyay Charles.

Naomi Kering waxay sheegtay inaanay waligeed maanka gelin ama aanay ka fikirin in qalalaasaha taagani khal-khal iyo halis doono guurka iyada iyo ninkeeda Isaaq Guthua. Kuwaas oo in ka badan 15 sanno jacayl iyo nolol-wadaag ka dhaxeeyay. Markaas oo bar bilowga guurkoodu uu ahaa, markii uu ku arkay goob Koofeerka Timaha dumarka loogu qaabeeyo ah oo ay ka shaqaynaysay.

Habeenkii lagu dhawaaqay natiijooyinka Doorashooyinka dalkaa ee rabshadaha horseeday, ayuu Isaaq u sheegay gabadhiisa inaanu sii joogi karin. Sababtoo ah, qabiilka uu ka soo jeedo ee Kikuyu-da waa la dilayay , lana ugaadhsanayay. Markii ay Naomi cashadii samaysay, ayaa Mr. Isaaq Guthua oo daawanaya Warkii TV-gu, waxa uu maqlay qaylo iyo sawaxan aad u daran oo ku soo fool leh gurigiisa iyo guryaha reero ay isku qabiil yihiin, oo ay ka mid yihiin laba wiil oo ay walaalo yihiin Isaaq, isla markaana Xaasaskoodu yihiin Qabiilka Kalengjin ee ay ka soo jeeddo Xaaska Isaaq. ‘Markii aanu dibedda u soo baxnay, waxaanu aragnay dad tiro badan oo qoryo Dab ah sita, waxaanay gubeen Guryahayagii’ sidaa waxa tidhi Mrs Naomi. Sidaa darteed Mr. Isaaq oo ogsoon in gabadhiisu ku nabadgelayso guriga, maadaama aanay ahayn qabiilka uu ka soo jeedo, lana ugaadhsanayo ee Kikuyu, waxa uu Xaaskiisa kula dardaarmay inay ubadka daryeesho, siina hayso. Kuwaas oo da’doodu kala tahay, 8 jir, 15 jir iyo 17 jir. Dabadeed isaga iyo labadii Wiil ee ay walaalaha ahaayeen, Steven iyo Mwangi, way baxsadeen. Iyaga oo aan ilaa hadda ku soo noqon guryahoodii. ‘Waligayo maanu arag dhib, ka hor Doorashooyinkan’ sidaa waxa tidhi Naomi gabadhii ay dumaashiyaha yihiin, isla markaana jaarka yihiin Eunice Kinyanjui. Waa 27 jir, waxaanay leedahay Uurka ilmihii labaad ee ay u yeelato Isaaq walaalkii Steven Guthua. Kaas oo ay wada noolaayeen muddo saddex sanno ah. ‘Si nabdoon ayaanu u wada noolayn, ka hor burburkan’. Waxaanay ku dhex noolaayeen bulsho aan daryeel lahayn. ‘Dadka halkan joogaa waxay yidhaahdaan, maxaad uga guursatay qabiilkaa?’ ayay tidhi Eunice. Waxaanay intaa ku dartay oo ay tidhi, ‘Hadda qiimo kama lihiin Bulshada dhexdeeda, nalamana hadlaan’

Naomi Kering iyo Eunice Kinyanjui, labadooduba waxay ku rejo wayn yihiin in raggoodu nool yihiin. Naomi Kering, ayuu ninkeedu la soo hadlay laba maalmood ka dib markii uu qaxay. Waxaanu u sheegay inuu doonayo inuu tago Nairobi, oo masaafo ahaan 200 Mayl u jirta goobta ay joogto. Hase ahaatee, Eunice ninkeedii lama soo hadlin, balse wuxuu u sheegay intii aanu tegin in mar uun ay kulmi doonaan. ‘Waxaan aaminsanahay in maalin uun iyo mar uun uu iman doono’ ayay tidhi Eunice, oo ay dhabanadeeda qooyeen ilmo ka da’aysay indhaheedu.

Ma jirto tirada qoysaska ay saameeyeen noloshoodii rabshadahani, oo si sugan loo hayaa. Hase ahaatee, saamaynta ugu badan ee dhinaca qoysku, waxay soo gaadhay dhulka ay degaan qabiilooyinka Mucaaradka ahi, ee galbeedka dalka Kenya. halkaas oo kacdoonada ugu badani ka dhaceen.”



Hargeysa: Kormeerkii Xildhibaanada iyo xog warrankii taliyaha Boliska

Hargeysa(Ogaal) - Afar xubnood oo ka tirsan guddi Hoosaadka Joogtada ee Golaha Guurtida Somaliland, ayaa kormeer xaqiiiqo raadis lagu tilmaamay ku tagay Xarunta Taliska guud ee ciidanka Booliska Somaliland ee magaalada Hargeysa.

Xildhibaanada Gudida joogtada ah ee aqalka odayaasha, waxa xarunta ciidanka Booliska ku qaabilay, Taliyaha ciidanka Booliska Gen Maxamed Saqadhi Dubad, waxana uu Gudida tafaasiil ka siiyay sida la sheegay xaalada nabadgelyo ee dalka iyo habsami u socodka hawl maalmeedka ciidamada Booliska.

Gen Maxamed saqadhi Dubad, waxa uu sheegay in dhawaan ay Boolisku Gobolka Hargeysa ay ka fuliyen hawlgal lagu sugayo ammniga waxna lagaga qabanayo falalka tuugta, isla markaana ay gacanta ku soo dhigeen dad si gaar ah loo bartilmaameedsanayay oo ka ganacsada mukhaadaraadka. “Waxa aanu hawlgal ciidamada Boolisku qaadeen aanu ku soo qabqabanay tuug dhaqan ka dhigtay inay dadka xiliyada habeenkii ku baadhaan xaafadaha magaalada Hargeysa dhexdooda, waxana aanu ku guulaysanay in aanu gacanta ku dhigno dhalinyaradii dadka ka furan jiray Mobile-ada” Sidaas ayuu yidhi Taliyuhu. Waxa uu intaa ku daray isaga oo hadalkiisa sii watana uu yidhi. “Xaalada nabadgelyada dalku sida kale aad iyo aad ayay u fiican tahay, booliskuna hadh iyo habeenba waa u heegan sugida nabadgelyada iyo la dagaalanka badeecadaha sida kootarabaanka ah dalka lagu soo geliyo”

Gudida joogtada ee golaha Guurtidu ayaa taliyaha ciidanka Booliska uga mahad naqey warbixinta dhinaca nabadgelyada la xidhiidha ee uu ka siiyay xaalada dalka, waxana la filayaa inay macluumaadkii ay ka heleen taliska booliska ay u gudbin doonaan Golaha guurtida, marka uu u furmo kalfadhigii 35-aad 1-da bisha febaruary ee fooda inagu soo haysa.



Dalalka Caalamka ugu Musuqmaasuq badan

Dubai (Ogaal/W.Wararka)- Shir lagaga hadlayay Musuqmaasuqa iyo heerarka waddamada Caalamku ka kala taagan yihiin, laguna qiimaynayay kala sarraynta waddamada ee Musuqa, isla markaana lagu qabtay Magaalada Bali ee dalka Indonesia, ayaa laga soo saaray warbixin lagu muujiyay siday waddamada Caalamku ugu kala horeeyaan Musuqa.

Shirkan oo ay isugu yimaadeen in ka badan 100 waddan, oo la filayo inay ka qayb galaan Shirka lagaga soo horjeedo Musuqmaasuqa ee Qaramada Midoobay. Kuwaas oo ka soo saaray Liis qiimayn ah.

Liiska Waddamada Caalamka iyo siday ugu kala horeeyaan Musuqmaasuqa, ayaa waxa kaalinta koowaad ka galay dalka Somalia oo la sheegay inuu yahay dalka ugu Musuqmaasuqa badan Caalamka. Iyaga oo kaalmaha labaad iyo saddexaadna ay galeen waddamada Myanmar iyo Ciraaq.

Liiskan hoos ku qoran, ayaa qiimaynta xaddiga Musuqmaasuqu wuxuu u kala badan yahay, sida ay Lambaradu u kala yar yihiin. Tusaale ahaan, waddanka Finland oo xaddiga Musuqu yahay 9.4, wuu ka musuqmaasuq yar yahay dalka Somalia, 1.4 ayaa la sheegay in xaddiga Musuqu yahay.

Waddamada ugu Musuqa badan:

Somalia: 1.4

Myanmar: 1.4

Iraq: 1.5

Haiti: 1.6

Uzbekistan: 1.7

Tonga: 1.7

Sudan: 1.8

Chad: 1.8

Afghanistan: 1.8

Laos: 1.9

Norway: 8.7

Waddamada ugu Musuqa yar:

Denmark: 9.4

Finland: 9.4

New Zealand: 9.4

Singapore: 9.3

Sweden: 9.3

Iceland: 9.2

Netherlands: 9.0

Switzerland: 9.0

Canada: 8.7



Wiil reer Somaliland ah oo lagu dilay London

London (Ogaal/W.Wararka) -Wiil dhalinyaro ah oo lagu magacaabi jirey Fu'aad Axmed Buraale ayaa Sabtidii todobaadkan lagu dilay galbeedka Magaalada London.

Wiilkan oo sida la sheegay dhalasho ahaan ka soo jeeday gobolka Sool ee Somaliland waxa la sheegay in ciidanka Bolisku heleen maydkiisa subaxnimadii hore ee Sabtidii ee 26-kii bisha.

Wiilkan oo da’diisa ahayd 21-jir., waxa uu geeriyooday ka dib markii sida Booliiska laga soo xigtay looga yeedhay beer lagu magacaabo, Dean Gardens, West Ealing, ee magaalada London. Sida lagu faafiyay shabakadaha wararka ee Intarnetku, waxa markaa ka dib Marxuunka loola cararay isbitaalka oo uu 40 daqiiqo ka dib ku geeriyooday. Waxa warku intaa ku daray in wiilkan ay ku yaaleen dhaawacyo madaxa ah oo u muuqday in shay Bir ah ama adag lala dhacay.

Ciidamada Boliska ayaa bilaabay baadhista falkani,

Maxaad ka ogtahay Dhaq-dhaqaaqa

Dekedda Berbera ee Sanadkii dhammaaday

Hargeysa(Ogaal) - Maareeyaha Dekada Magaalada Berbera Eng: Cali Maxamed Cumar (Cali Xoor-xoor) ayaa sheegay in badeecadaha ka soo dega iyo xoolaha ka dhoofa dekeda Berbera ay kordheen sanadkii tagay ee 2007.

Maareeyaha dekada Berbera oo shir Jaraa’id ku qabtay shalay xafiiskiisa Dekeda Magaalada Berbera, ayaa waxa uu faahfaahin kaga bixiyay dhaqdhaqaaqa dekada ee Sanadkii aynu soo dhaafnay, isaga oo tilmaamay in sanadkii ina dhaafay ee 2007 marka la barbar dhigo sanadkii ka horeeyay ee 2006 ay ku kordheen Albaabta ka soo degtay dekada Berbera 1300 oo Koontiinar halka bagaashka dekada ka soo degayna ay kaga kordhey sida uu sheegay 80,000tn.

Cali Xoor-xoor waxa uu sheegay oo kale in dhoolaha ka dhoofay Dekada sanadkii dhamaaday ay ku korodhay tiro gaadhaysa, hal Milyan, boqol iyo sagaal iyo sagaashan kun oo neef marka la barbar dhigo tirada xoolaha sanadkii ka horeeyay ee 2006 ka dhoofay.

Shirka Jaraa’id ee maareeyuha dekada Berbera kaga xog-warmay, dhaqdhaqaaqa Dekadaasi ayaa ah warbixin sanad le ah oo Cali Xoor-xoor sanad kasta bilowgiisa kaga waramo xaalada Dekada Berbera, Islamarkaana waxa uu warbixintiisan ku xusay Maareeyuhu inay sanadkan dekeda meelo ka mid ah ku kordhiyeen dhismooyin cusub, una soo iibiyeen qalab dhan 600,000 waxaanu xusay inay sanadkan u qorshaysan tahay inay dekeda u soo iibiyaan laba wish oo waaweyn.

Mar uu ka hadlayey Eng Cali Xoor-Xoor alaabaha ay ganacsatada Itoobiya kala soo degaan dekada Magaalada Berbera ayuu sheegay inuu hoos u dhac weyni ku yimid oo aanay sidii hore ahayn, balse waxa uu xusay inay jiraan ganacsato Itoobiyaan ah oo badeecado kala duwan kala soo dega dekeda Berbera.

Mar uu ka jawaabayey su’aal laga weydiiyay cabasho inta badan laga sheego inay isku milmeen Masuulka Dekeda iyo Maamulka kastamka dekada Berbera oo dhalisa inuu hakad galo shaqo maalmeedka dekada, ayuu Cali Xoor-Xoor sheegay inaanay jirin wax dhibaato ah oo dadka kaga yimaada dhinaca labada waaxood ee kastamka iyo dekeda iyo shaqaaliha toona.

Ghana: Angola oo kaga yaabisay Senigaal & Tuuniisiya jiidhay K/Afrika

Tamale, Ghana – Qaab-ciyaareed dardar hor lehi ay ku dheehan tahay, oo ay la yimaadeen Xulka Qaranka Angola qaybtii labaad ee kulankii xalay ay la yeesheen Xulka Senigaal, ayaa u horseeday inay kooxdaa dhinacooda dhulka dhigaan, ka dib markii ay ku jiidheen 3-1, halka Xulka Qaranka Tuuniisiyana ay sidoo kale ku jiidheen Xulka Qaranka Koonfur Afrika 3-1, ka dib kulamadii Guruubka D ee tartanka ciyaaraha Koobka Qaramada Afrika, oo ay kooxahaasi ku wada yeesheen Magaalada Tamale, ee dalka Ghana.

Weeraryahanada Reer Tuuniisiya ee Santos iyo Chaouki Ben Saada, ayaa u kala xaqiijiyay saddexda gool ee ay guushu ku raacday, halka uu laacibka Katlego Mphela, ee kooxda Koonfur Afrika daqiiqadii 88aad ee ciyaarta u dhaliyay kooxdiisa goolka madiga ahaa ee ay garoonka kala baxeen. Kulankaasna inay guulaystaan kooxda Tuuniisiya aad bay ugaga dhawayd kooxdii ka soo horjeeday, oo ay ka muuqatay kala daadsanaan badan iyo isku-xidhnaansho la’aani.

Dhanka kale, inkasta oo uu ciyaaryahanka reer Senigaal ee Abdoulaye Faye kooxdiisa Senigaal u dhaliyay goolkooda 20 daqiiqadood markii ay ciyaartu socotay, haddana firfircoonaantii uu la soo noqday abaare qaybtii labaad ee kulankaas laacibka reer Angola ee Manucho Goncalves, ayaa sababtay inuu shabaqa kooxda Senigaal ku ruxo laba gool, halka ciyaaryahanka Flavio Amado uu uga raaciyay goolka saddexaad, ka dib markii Xulka Qarankan Afrikadda Koonfureed ay hoggaanka u qabteen kubadii kulankaas. Laacibka El-Hadji Diouf, oo ay ahayd inuu lugta biddix ku laado kubad afka hore ee goolka kooxda Angola la soo dhigay, ayaan fursaddaas ka faa’iidaysan. Goolhaye Sylva ee kooxda Senigaal, oo isku buuqsanaa ayaa aad ugu degdegayay inuu qabto dhawr kubadood oo koone laga soo laaday, balse markii uu soo tufay, waxa caawiyay oo khatartaa ka badbaadiyay difaacayaasha kooxdiisa. Inkasta oo ay ciyaaryahanada kooxda Senigaal xalay fursado badan helayeen, haddana midkoodna ugama faa’iidaysan sidii la doonayay, waxaanay garoonka aakhirkii kala baxeen iyaga ka laalaada dhibicdii ay barbaraha kula soo galeen kooxda xulka Tuuniisiya. Sidaa daraadeed, Kooxaha Koonfur Afrika iyo Senigaal, oo labadooda guuldarrooyin fool-xumo ahaa xalay loo xambaariyay, ayaa iskaga horiman doona min kulankooda saddexaad, hase ahaatee, aad bay u yartahay rajooyinka ay labada kooxoodba ka qabaan inay gaadhaan wareega rubuc-faynalka, maadaama kooxaha kale ee ay ku wada jiraan Guruubka D ee Tuuniisiya iyo Angola ay haatan haystaan min afar dhibcood, halka labadoodu ay ka haystaan min dhibic.

Angola iyo Tuuniisiya oo iyagu wada yeelanaya kulankooda saddexaad, ayaa natiijada ciyaartaa ku ilaashan kara inay barbaro ku kala baxaan, balse midkoodna ma ogolaan doonto in laga guulaysto, maadaama kooxaha Koonfur Afrika iyo Senigaal tii guulaysataa ay yeelanayso afar dhibcood.

Sunday, January 27, 2008

The Road Map of Somaliland Development.Khariirada Horumarinta Somaliland.

KU: URURKA QARAN. IYO XISBIGA KKULMIYE.
KA: WADANIYIINTA ISBADAL DOONKA SOMALILAND.

Waxaa marka hore aad ugu faraxsanahay in QAFAALASHADII dawlada DAHIR RIYAALE idin kula kacday in aydun ka soo baxdeen. Waxaanan qabaa in malin ay noqotaba dadka ka qaybqatay falkaasi in maxkamada la hor keeni doono, een sidaa lagaga hadhaynin. Teeda kalana waxaan aad ugu faraxsanahay in aydun Teleconference la yeelateen Somaliland Diaspria. Waxaa aan idinku garabtaganahay sidii Ururka Qaran doorashada Dawlada Hoose loogu ogalaan lahaa. Waa XAQ DASTUURIYA in ururo la furan karo si ay ula tartaman xusbiyada jira, Illahay ha idinku garab galo, anaguna hiil iyo hooba waa idinku garabtaganahay. Haddii Dawlada Dahir is hortaagto ururka Qaran inuu ka qaybgalka doorashooyinka dawladaha hoose, waxaan idinkula talilahaa inaydun ISBAHAYSATAAN Xusbiga Kulmiye, ee aydaan ku BIIRIN, taasi ayaa dalka iyo idinkaba waxtar u leh. Nasiib darada Xisbiga Kulmiye haysataa waxa ay tahay, inaanu Xusbigu haynin FIKRAD Ummada Somaliland ee isbadal doonka ah uu ka dhaadhiciyo oo dadka soo jiidata, oo dadku ka dhex arkaan dantooda. FIKRAD XUSBIGANA GUUL AY KU HANTAAN XUKUNKA DALKA U SOO HOYSA. Su’aasha dadka isbadal doonka is waydiinayaan waxaa ay tahay, hogaanka xusbiga Kulmiye kalsoonida dadka ma hayaa si uu ugu guulaysto doorashooyinka dalka ka dhici doona? Somaliland taag uma hayso Dahir Riyaalo oo soo noqda. Waxaanan qabaa in Somaliland ay u baahantahay sidii Dahir Riyaale looga badbaadin lahaa. Sidii Dahir Riyaale iyo KOOXDANI budhcada ah ee dalka afduubtahay la iskaga kaxayn lahayn waa hawl ummada Somaliland u wada tala. Haddaba waxaa loo bahanyahy in Xusbiga Kulmiye la isgarabtaago, oo la taageero doorashada MADAXTOOYADA, Siiranyo iyo cidii kale ee Xusbiga Kulmiye u doortaba. Xusbiga Kulmiyana OGALAADO IN CONTRACT (AXDI QARAMEED) LAGU DHISAYO DAWLADA QARAN OO DADKA SOMALILND LA GALAAN. Uma jeedo DAWLADA QARAN, dawlad ururka Qaran dhiso. DAWLAD QARAN waxaan uga jeeda dawlad lagu dhiso SHIR QARAN oo dadka Somaliland ee AQOONTA lihi ay ku garfeeyan sidii tiirarka DAWLADA SOMALILAND ku istaagi lahayd loo qotomiyo. SHIRKA QARANA LAGU MAGACABO GUDIYO MADAX BANAAN, IYO XUBNAHA KA MID NOQONAYA, OO LAGU SOO XULAY AQOONTOODA, WAYA ARAGNIMADOODA, WADANIMADOODA IYO DACADNIMADOOD. GUDIYADANI MADAXA BANAAN HOWSHOODU WAA SIDAY DAWLADA QARAN ULA DHISI LAHAAYEEN XUSBIGA LA DOORAN DOONO. HADDABA HADDII AAD Ururka Qaran TIHIIN, Dadka ISBADAL doonka ah EE SOMALILAND WAA IDIIN BAAHAN YIHIIN. WAAYO, WAXAA LOO BAHANAHAY HOGAAMIYAYAAL NA MATALA, OO UMMADA MIDAYNKARA, DADKANA DHAGAYSANAYA, OO AANU XIDHIIDH LA SAMEEYNO. Dadka ISBADAL doonka ahi, waxaa ay diyaar u yihiin inay talooyinka lagu dhisayo DAWLAD QARAN isku keenaan, si loo badalo DAWLAD-JABHADEEDKA TODABA-IYO-TOBAN SANNO meelna ina gaadhsiinwayday, loona badbaadiyo SOMALILAND. DHISITAANKA DAWLADA QARAN OO AY DADKU U ARKAAN INAY ‘CREDIBILITY’ LEEDAHAY, OO KEENAYSA ISBADAL KAAMILA AYUUNBAA DADKA LAGA IIBIN KARAA, SIDAA AYAANA COD DADKA LAGU HELAYAA. DADKA WAA IN LA TUSO, LAGANA DHAADHICIYO IN DAWLADA IYAGA MATASHA LA DHISAYO, IYAGUNA KA QAYB QAATAN DHISMAHEDA IYO ABAABULKEEDA. Lakiin Dahir Riyaale ayaan ridaynaa oo Hatidii Ummad boobay, oo Dastuurka ku tuntay. CODKA DADKA LAGU HELI MAYO. LIIS BALANQAADYO DADKU IIBSAN MAYAAN. Wayo, dadku hore ayay UGU HONGOOBEEN BALAN QAADYADAN OO KALE, dibna u rumaysan mayaan. ODAYAAL SULDAANO/CAAQILO isku sheega oo la soo abaabulay CODKA DADKA LAGU HELI MAYO. Teeda kalana, dadku waa ka daalay CALAACAL, iyo in la istusaaleeyo Maamul xumada, Cadaalad darada dalka ka jirta. Dadka inta Caqli lihi waa aragtaa Dawlada Dahir Riyaale halka ay Dalka la marayso, Qofka taa aan garanayna waa, qof habow ah oo hadal iyo wacyi toona galaynin. Haddba waxaa Xusbiga Kulmiye iyo Mucaaradka looga fadhiyaa inay keenan FIKRADO iyo habkii loo badbaadin lahaa dalka ee DAWLAD QARAN oo dadka u wada CUNTANTA loo samayn lahaa. Waxaan u arkaa in ay Nasiibdaro tahay in aanu ku jirno nin nacayb iyo maamul nacayb ragaaday. Dad badan ayaa waxaa ay u arkaan hogaanka Xusbiga Kulmiye koox kursi doona, oon badalaynin habka mamulka dawladdeed ee dalka jirta, ee badankoodu ka mid ahaayeen. Haddii ay doorashada Madaxtooyada ku guulaystaan. Qorshe kasta oo ay dadka u soo bandhigaan, dad badani kalsooni kuma qaban inay HIRGALIN DOONAN. Haddaba haddii Xisbiga Kulmiye/Ururka Qaran doonayaan inay guulaystaan, si dadka Somalilandna uga badbaado Dawlad xumadan ku habsatay, waa in loo howlgalo sidii loo heli lahaa DAWLAD QARAN oo ummada horumar KAAMILA u horseeda. Si dadka kalsoonidooda loo helo waa in Ururka Qaran (Haddii doorashad Dawladaha Hoose aydaan ka qayb galin) oo matalaya dadka Somaliland ee isbadal doonka ah, waa inaydun AXDI QARAMEED (CONTRACT) xusbiga Kulmiye la gashaan. Contract-gani ama AXDI QARAMEEDKANI waxaa hordhac u ah: In Ururka QARAN iyo Xusbiga KULMIYE sida ugu dhakhsaha badan, doorashooyinka ka hore, ay bilaabaan ABAABULKA SHIRKA QARAN, kaasi oo dadka Somaliland ee aqoonta leh ee guda iyo dibadba ku nooli ka soo qaybgali karaan. Inta aan doorashooyinka la galin la bilaabo in la ururiyo talooyinka/xogaha lagu dhisayo DAWLAD QARAN. Hadaba haddii xusbiga Kulmiye/Ururka Qaran ku guulaystaan doorashada, waa in SEDDEXDA BILOOD (AMA 100 CISHO) ee ugu horaysa, HIRGALIYAAN in Shir QARAN oo dalka gudihiisa ku qabtaan, talooyinka ka soo baxana lagu dhiso DAWLAD QARAN. Hadaba Contract-ga AMA AXDI QARAMEEDKANI lala galayo KULMIYE waa inuu yidhaa: “Inuu Hogaanka Xusbiga (oo ka kooban Musharaxaa Madaxwaynaha/ Ku-Xigeenkiisa, Xubnaha gudida dhexe, iyo Xubnaha golaha Wakiilada ugu jira KULMIYE) waa inay ugu DHAARTAA UMMADA SOMLILAND, haddii ay ku guulaystaan Doorashada MADAXTOOYADA, inay dhisayaan Dawlada QARAN, EE DALKA IYO DADKA U DANA, een ahayn Dawlad SHAKHSI, KOOX ama XUSBI leeyahay. SEDDEXDA BILOOD (AMA 100 CISHO) ee ugu horaysa dalka gudihiisa ku qabanayaan Shir QARAN oo dadka Aqoonta leh iskugu yimadan kuna abuuro DAWLAD QARAN. Haddii uu Xusbiga Kulmiye ku wacad furo dadka Somaliland, waa haddii ay ku guulaystaan Doorashad MADAXTOOYADA. Waa in ay diyaar u ahaadan in dadku CODKOODA KALA NOQDO DAWLADAASI, iyaga oo u maraya Golaha Wakiilada. Dadku ka codsadaan Golaha Wakiilada inay labada sano ee ugu horeeya ku ‘IMPEACH-gareeyo’ oo lagu rido dawladaasi. Haddii xubnaha Golaha Wakiilada ee Xusbigu ka gaabiyaan inay dawladooda ku soo oogan ‘IMPEACHMENT’, waa inay ogaadan in ay dadka ku wacadfureen, sidaa daraadeedna DADKU codkooda siin doonin doorashada Golaha Wakiilada, ee dalka ka dhici doonta –INSHA ALLA.” Haddaba si uu u dadku kalsooni u siiyo AXDI QARAMEEDKA (ama CONTRACT-gani), waa in Xusbiga KULMIYE iyo Ururka Qaran oo matalaya dadka ISBADAL DOONKA ay kala SAXEEXDAAN AXDI QARAMEEDKANI. DHAARTUNA IYO SAXEEXU AY KA DHACDO MEEL ‘PUBLIC’ AH, LAGANA SII DAAYO DHAARTA RADIYAHA IYO TELIFISHANKA MADAXA BANAAN.
Hadaba dawladaasi la dhisi doono waa inay ka koobnato SIDEED GUDI oo MADAX BANAAN, si loo dhiso DAWLAD QARAN ama loo dhigo Khariirada horumarinta Somaliland (‘The Road Map of Somaliland development’). Haddaba GUDIYADA MADAXA BANAAN ee gundhiga u ah DAWLADA QARAN waa kuwani:- Khariirada horumarinta Somaliland . (The Road Map of Somaliland develepment).

Saturday, January 26, 2008

Mucjiso - Daruur Sameysay Magaca ALLAAH














Published Jan 26, 2008

Ma yara mucjisooyinka Rabbaaniga ah ee uu ALLE (SWT) addoomadiisa Koomkan ku nool uu wax ku tusinayo, iyadoo taasina ay

MAASHA ALLAH : Mucjiso - Daruur Sameysay Magaca ALLAAH Oo La Arkay.

(oodweynenews 25/01/08)Kashmir: - Ma yara mucjisooyinka Rabbaaniga ah ee uu ALLE (SWT) addoomadiisa Koomkan ku nool uu wax ku tusinayo, iyadoo taasina ay qeyb ka tahay calaamadaha tusaalaynaya ALLAAH SWT awoodiisa, waana hanuun u sugnaaday inta aan wax garashada laheyn.

Sida ay maanta qortay Wakaaladda Wararla ee Islamonline, Sawir-qaade dhalinyaro ah ayaa la kulmay mucjiso qalbigiisa iyo dareenkiisa taabtay, kadib markii uu arkay Daruur hawada sare hee-haabaysa oo sawirtay muuqaal muujinaya magaca (ALAAH)oo ku qoran luqada Af-Carabiga.

Shawkat Nani oo isagu ah Sawir-qaadihii mujisadan la tusay ayaa ku sugnaa markii uu sawirka qaadayey Waqooyiga Kashmir tuulo lagu magacaabo Baramulla,halkaasoo ay dulmareysay daruur hawada sare dhex mushaaxaysa,taasoo qortay magaca Alaah.

Isagoo u waramayey Wakaaladda Wararla ee Islamonline, "Markii aan daymooday Samada sare waxaan arkay arin cajiib ah,waxaana indhaheyga qabteen daruur sameysay magacaga Alaah oo af-carabi ku qoran", ayuu yiri wiilkan sawirlaha ah oo u waramayey isagoo amakaagsan Wakaalada wararka ee IslamOnline.net.

Caalankan aanu ku noolnahay ayaa mudooyinkii ugu dambeeyeyba waxaa kusoo kordhayey mucjisooyinka rabbaaniga ah ee uu ALLAAH SWT ku doonayo addoomadiisa inta aan caqliga iyo hanuunka u saaxiibka aheyn inay wax ku gartaan oo ay ku dareemaan awoodda ALLAAH SWT ee ina uumay.

Odweyne News.

Friday, January 25, 2008

Isku dhac keenay dhimasho iyo dhaawac oo ka dhacay Degmada Durukhsi ee Gobolka Togdheer

Khamiis, January 24, 2008
(HIRAAN ONLINE):

Hal qof ayaa dhintay, saddex kalena way dhaawacmeen ka dib markii Darawallada laba Gaadhi oo nooca Jaadka qaada ahi ay rasaas isku waydaarsadeen meel u dhaxaysa Tuulooyinka Cali Ciise iyo Bilcille ee Degmada Durukhsi ee Gobolka Togdheer.

Sida uu Qoray Wargeyska Ogaal, Guddoomiyaha Degmada Durukhsi, Axmed Cabdilaahi Gaabyoome, oo ku sugnaa Cusbatalka Magaalada Burco oo lagu dawaynayo dadkii dhaawacu soo gaadhay, ayaa xaqiijiyay in isku dhacani uu ka dhashay muran xooggan oo labada Darawal dhex maray. Kaas oo keenay inay is rasaaseeyaan, halkaana uu ku dhinto mid ka mid ahi, halka kii kalena uu dhaawac soo gaaray. Hase ahaatee, labada qof ee kale ee dhaawaca ah, oo ka mid ahaa dad gurmad ah oo soo kala dhex galay labadan nin, ayaa iyana dhaawacu soo gaadhay ka dib markii Qori ka mid ah Qoryihii labada nin ee dagaalku dhex maray uu ku qarxay. Halkaas oo tirada dadka dhaawaca ahi ay noqdeen saddex qof.

Dhinaca kale, Taliyaha Ciidanka Booliska ee Gobolka Togdheer, Axmed Maxamed Guutaale, ayaa sheegay inay baadhis ku wadaan arrintan. Isla markaana ay Sharciga hor keeni doonaan ciddii ka dambaysay.

Magacyada ninka dhintay iyo dadka dhaawaca ah, ayaa waxay kala yihiin sidan:

1-Maxamad Cali Aadan (Dalab) – Marxuumka dhintay.
2-Xamse Cawil Buuri-hayste - Dhaawac
3-Cabdalle Maxamad Qoryo-quute - Dhaawac
4-Cabdi Haybe Yaasiin – Dhaawac

Barkhad M. Kaariye, Hiiraan Online
kaariye104@hotmail.com
Hargeysa, Somaliland.


Isku dhac keenay dhimasho iyo dhaawac oo ka dhacay Degmada Durukhsi ee Gobolka Togdheer

Khamiis, January 24, 2008(HOL): Hal qof ayaa dhintay, saddex kalena way dhaawacmeen ka dib markii Darawallada laba Gaadhi oo nooca Jaadka qaada ahi ay rasaas isku waydaarsadeen meel u dhaxaysa Tuulooyinka Cali Ciise iyo Bilcille ee Degmada Durukhsi ee Gobolka Togdheer.

Sida uu Qoray Wargeyska Ogaal, Guddoomiyaha Degmada Durukhsi, Axmed Cabdilaahi Gaabyoome, oo ku sugnaa Cusbatalka Magaalada Burco oo lagu dawaynayo dadkii dhaawacu soo gaadhay, ayaa xaqiijiyay in isku dhacani uu ka dhashay muran xooggan oo labada Darawal dhex maray. Kaas oo keenay inay is rasaaseeyaan, halkaana uu ku dhinto mid ka mid ahi, halka kii kalena uu dhaawac soo gaaray. Hase ahaatee, labada qof ee kale ee dhaawaca ah, oo ka mid ahaa dad gurmad ah oo soo kala dhex galay labadan nin, ayaa iyana dhaawacu soo gaadhay ka dib markii Qori ka mid ah Qoryihii labada nin ee dagaalku dhex maray uu ku qarxay. Halkaas oo tirada dadka dhaawaca ahi ay noqdeen saddex qof.

Dhinaca kale, Taliyaha Ciidanka Booliska ee Gobolka Togdheer, Axmed Maxamed Guutaale, ayaa sheegay inay baadhis ku wadaan arrintan. Isla markaana ay Sharciga hor keeni doonaan ciddii ka dambaysay.

Magacyada ninka dhintay iyo dadka dhaawaca ah, ayaa waxay kala yihiin sidan:

1-Maxamad Cali Aadan (Dalab) – Marxuumka dhintay.
2-Xamse Cawil Buuri-hayste - Dhaawac
3-Cabdalle Maxamad Qoryo-quute - Dhaawac
4-Cabdi Haybe Yaasiin – Dhaawac

Barkhad M. Kaariye, Hiiraan Online
kaariye104@hotmail.com
Hargeysa, Somaliland.